ŞAİR VE ÖVÜNME

Özet

Fahriyye, şairin kendine dair övgüsü demektir. Klasik şiirimizde yüzyıllar boyu bir gelenek halinde bilhassa kasideyle bütünleşen bu tarz, Tanzimat’tan sonra da farklı şekillere bürünerek varlığını korumuş ve şiirden çok nükte diyebileceğimiz bir hüviyetle günümüze kadar gelebilmiştir. Fahriyyeler, şairin kendi benliğini kaba anlamda öne çıkarmasından öte, son derece renkli ve karmaşık bir arka plana sahiptir. Kişinin kendini övmesini hoş karşılamayan medrese ve tasavvuf gibi kurumların asırlarca kaleme alınmış manzumelerdeki nice fahriyyelere tepki göstermeyişi bundandır. Şairler için, geçici olan bu hayatta bir eser, bir iz bırakmış olmaya dair çok özel ve şiddetli bir rûh eğilimi, fahriyyelerin temel çıkış sebebidir. Bu nedenle fahriyyeyi yalnızca bir tür sanatçılık egosunun tatmini olarak görmeyi, çok doğru bir yaklaşım olarak değerlendirmiyoruz. Ayrıca, rekabete ve eser verilmesine yol açması; kültürel birikimi canlı tutması ve şairin ideal sanata dair poetik fikirlerini içermesi gibi özellikler, edebiyat araştırıcıları için fahriyyelerin bir inceleme ve tahlil sahası olduğunu göstermektedir. Bu makale, özellikle bu noktalara dikkat çekmek amacıyla kaleme alınmıştır