İşyerinde Siber Zorbalık ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki
Abstract views: 64
/ 
PDF downloads: 40
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10347444Anahtar Kelimeler:
Siber Zorbalık, İşyerinde Siber Zorbalık, Güven, Örgütsel GüvenÖzet
Günümüzde teknoloji hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu durum bireylerin sosyal ilişkilerini, sosyal aktivitelerini teknik yollarla gerçekleştirmesine neden olmaktadır. Dolayısıyla bazı davranışların teknolojik araçlar vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Örneğin siber zorbalık bu davranışlar arasında yer almaktadır. Siber zorbalık; “bir veya daha fazla kişinin elektronik iletişim araçlarını kullanarak belirli bir süre boyunca ve sürekli olarak kendini savunamayacak durumda olan birine karşı kasıtlı saldırgan davranışı” olarak ifade edilmektedir (Smith vd., 2008: 376). İşyerinde siber zorbalık ise kişinin mahremiyetini, kişisel bilgilerini bilgi ve iletişim teknolojisi aracılığıyla en az bir kez geniş bir kitleye iletmesi, kişinin kendini savunmasız hissetmesi, kişilerin iş ilişkilerinden kaynaklanan olumsuz davranış olarak tanımlanmaktadır (Vranjes, Baillien, Vandebosch, Erreygers ve De Witte, 2018: 326). İşyerinde siber zorbalık eylemleri çalışanları, yöneticileri, örgütü birçok yönden etkilemektedir (Oksanen, Oksa, Savela, Kaakinen ve Ellonen, 2020: 2). Bu bağlamda işyerinde siber zorbalık eylemlerinin örgütsel güveni etkileyip etkilemediği sorunsalını akla getirmektedir. Bu çalışma, işyerinde siber zorbalık ile örgütsel güven arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılandırılmıştır. Araştırmanın evrenini Trabzon il merkezinde yer alan özel bir çağrı hizmetleri çalışanları oluşturmaktadır. Araştırma verileri anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada, İşyerinde Siber Zorbalık Ölçeği ve Örgütsel Güven Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel paket programıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre işyerinde siber zorbalığın örgütsel güveni belirleyici bir faktör olduğu tespit edilmiştir.
Referanslar
Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 1-13.
Ayaz, N., & Batı, T. (2017). Turizm işletmelerinde örgütsel güven ve örgütsel stres ilişkisi: Mutfak departmanı işgörenleri örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 527-541. https://doi.org/10.20491/isarder.2017.257
Bollen, K. A. (1998). Structural equation models. Armitage, P., & Colton, T. (Eds.), Encyclopedia of Biostatistics (4363-4372). Wiley.
Büte, M. (2011). Etik iklim, örgütsel güven ve bireysel performans arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 171-192.
Campbell, M. A. (2005). Cyberbullying: An old problem in a new guise? Australian Journal of Guidance and Counselling, 15(1), 68–76. https://doi.org/10.1375/ajgc.15.1.68
Cook, J., & Wall, T. (1980). New work attitude measures of trust, organizational commitment and personal need non‐fulfilment. Journal of occupational psychology, 53(1),39-52.
https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1980.tb00005.x
Coyne, I., Farley, S., Axtell, C., Sprigg, C., Best, L., & Kwok, O. (2016). Understanding the relationship between experiencing workplace cyberbullying, employee mental strain and job satisfaction: A disempowerment approach. The International Journal of Human Resource Management, 28(7), 945–972. https://doi.org/10.1080/09585192.2015.1116454
D’cruz, P., & Noronha, E. (2013). Navigating the extended reach: Target experiences of cyberbullying at work. Information and Organization, 23(4),324-343.
https://doi.org/10.1016/j.infoandorg.2013.09.001
Demircan, N., & Ceylan, A. (2003). Örgütsel güven kavramı: Nedenleri ve sonuçları. Yönetim ve Ekonomi, 10(2):139-150.
Erdem, F., & İşbaşı, J. Ö. (2000). Takım çalışmalarında güven ve güvensizlik: performans için koşulsuz güven mi, optimum güven mi? Erciyes Üniversitesi, 8, 25-27.
Eroğlu, Y. (2011). Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları ve siber zorbalık/mağduriyet arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. (328018), Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Farley, S., Coyne, I., Sprigg, C., Axtell, C., & Subramanian, G. (2015). Exploring the impact of workplace cyberbullying on trainee doctors. Medical Education, 49, 436-443.
https://doi.org/10.1111/medu.12666
Farley, S., Coyne, I., Axtell, C., & Sprigg, C., (2016). Design, development and validation of a workplace cyberbullying measure, the WCM. Work & Stress, 30(4), 293–317.
Farley, S., Coyne, I., & D’Cruz, P. (2018). Cyberbullying at work: Understanding the influence of technology. In P. D’Cruz, E. Noronha, G. Notelaers, & C. Rayner (Eds.), Concepts, approaches and methods. Handbooks of workplace bullying, emotional abuse and harassment (1st ed., pp. 1–31). Singapore: Springer.
Farley, S., Coyne, I., & D’Cruz, P. (2021). Cyberbullying at work: Understanding the influence of technology. Concepts. Approaches and Methods, 233-263. https://doi.org/10.1007/978-981-13-0134-6_8
Ford, D. P. (2013). Virtual harassment: Media characteristics’ role in psychological health. Journal of Managerial Psychology, 28, 408–428. https://doi.org/10.1108/JMP-12-2012-0398
Forssell, R. C. (2020). Gender and organizational position: predicting victimization of cyberbullying behavior in working life. The International Journal of Human Resource Management, 3. https://doi.org/10.1080/09585192.2018.1424018
Halis, M., Gökgöz, G. S., & Yaşar, Ö. (2007). Örgütsel güvenin belirleyici faktörleri ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(17), 187-205.
Hopkins, S. M., & Weathington, B. L. (2006). The relationships between justice perceptions, trust, and employee attitudes in a downsized organization. The Journal of psychology, 140(5), 477-498. https://doi.org/10.3200/JRLP.140.5.477-498
Işık, E. (2007). İşletmelerde mobbing uygulamaları ile iş stresi ilişkisine yönelik bir araştırma. [Yüksek Lisans Tezi]. (205538), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kanbur, A., & Kanbur, E. (2018). İşyerinde Siber Zorbalık Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik sınama çalışması. Psikoloji Çalışmaları, 38(2), 237-258. https://doi.org/10.26650/SP2018-0018
Kane, K., & Montgomery, K. (1998). A framework for understanding dysempowerment in organizations. Human Resource Management, 37(3), 263–275. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-050X(199823/24)37:3/4<263::AID-HRM8>3.0.CO;2-U
Karthikeyan, C. (2020). Workplace cyberbullying and its impact on productivity. In Research Anthology on Combating Cyber-Aggression and Online Negativity (pp. 197-214). IGI Global.
Nyhan, R. C., & Marlowe Jr, H. A. (1997). Development and psychometric properties of the organizational trust inventory. Evaluation Review, 21(5), 614-635. https://doi.org/10.1177/0193841X9702100505
Snyman, R., & Loh, J. M. (2015). Cyberbullying at work: The mediating role of optimism between cyberbullying and job outcomes. Computers in Human Behavior, 53, 161-168. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.06.050
McAllister, D. J. (1995). Affect-and cognition-based trust as foundations for interpersonal cooperation in organizations. Academy Of Management Journal, 38(1), 24-59.
O’Driscoll, M., Bentley, T., Catley, B., Cooper-Thomas, H., Gardner, D., Roche, M., & Trenberth, L. (2015). Workplace bullying and cyberbullying in New Zeeland. Paper presented at European Association of Work and Organizational Psychology 2015 Conference, Oslo, Norway.
Oksanen, A., Oksa, R., Savela, N., Kaakinen, M., & Ellonen, N. (2020). Cyberbullying victimization at work: Social media identity bubble approach. Computers in Human Behavior, 109, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106363
Omarov, A. (2009). Örgütsel güven ve iş doyumu: Özel bir sektörde uygulama. [Yüksek Lisans Tezi]. (236082), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Polat, S., & Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54(54), 307-331.
Polat, S. (2009). Eğitim örgütleri için sosyal sermaye örgütsel güven. Ankara: Pegem Akademi.
Privitera, C., & Campbell, M.A. (2009). Cyberbullying: The new face of workplace bullying? CyberPsychology & Behavior, 12 (4), 395-400. 1(16), 2045-2064. https://doi.org/10.1089/cpb.2009.0025
Reinke, S. J., & Baldwın, J. N. (2001). Is anybody listening? Performance evaluation feedback in the US Air Force. Journal of Political & Military Sociology, 160-176.
Salin, D. (2003). Ways of explaining workplace bullying: A review of enabling, motivating and precipitating structures and processes in the work environment. Human Relations, 56(10), 1213-1232. https://doi.org/10.1177/00187267035610003
Shariff, S. (2008). Cyber-bullying: Issues and solutions for the school, the classroom and the home. Routledge.
Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal Of Child Psychology And Psychiatry, 49(4), 376-385. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2007.01846.x
Tokgöz, E., & Seymen, O. A. (2013). Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Bir devlet hastanesinde araştırma. Öneri Dergisi, 10(39), 61-76.
Topaloğlu, I. G. (2010). İşgörenlerin adalet ve etik algıları açısından örgütsel güven ile örgütsel bağlılık ilişkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. (249144), Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tüzün, İ. K. (2006). Güven, örgütsel güven ve örgütsel güven modelleri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2007(2), 93-118.
Vranjes, I., Baillien, E., Vandebosch, H., Erreygers, S., & De Witte, H. (2018). When workplace bullying goes online: Construction and validation of the inventory of cyberbullying Acts at work (ICA-W). European Journal of Work and Organizational Psychology, 27(1), 28-39. https://doi.org/10.1080/1359432X.2017.1363185
Wech, B. A. (2002). Trust context: Effect on organizational citizenship behavior, supervisory fairness, and job satisfaction beyond the influence of leader-member exchange. Business & Society, 41(3), 353-360. https://doi.org/10.1177/0007650302041003006
West, S. G., Finch, J. F., & Curran, P. J. (1995). Structural equation models with non-normal variables: Problems and remedies. Hoyle, R. (Ed.). Structural equation modeling: Concepts, issues and applications (56-75). Sage.
Yaman, E., Eroğlu, Y., & Peker, A. (2011). Okul zorbalığı ve siber zorbalık. İstanbul: Kaktüs Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
