Covid-19 Deneyimi Sonrası Psikolojik Dayanıklılık ve Şefkat İlişkisi: Bir Kamu Üniversitesi Öğrencileri Uygulaması
Abstract views: 130
/ 
PDF downloads: 79
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10732027Anahtar Kelimeler:
Psikolojik Dayanıklılık, Şefkat, Üniversite Öğrencileri, Yönetici Adayı, Çalışma PsikolojisiÖzet
Tüm dünyada eş zamanlı olarak yaşanan ve toplumları çok yönlü etkilemiş olan pandemi süreci özellikle genç nüfus için şimdi ve gelecekte derin sonuçlar ile deneyimlenmiştir. Pandeminin gereği olan izolasyon ve korunmanın sonuçları olarak ortaya çıkan sosyalleşememe ile enfekte olma kaygısı bireysel noktada geleceği şekillendirici etkilerin odağını oluşturmaktadır. Bu noktada hayatta ve ayakta kalıp devam edebilmenin ve zorluklarla başedebilme gücünün yaşamın her diliminde özellikle de çalışma hayatının doğal yapısı içinde çalışandan beklenen bir yetkinlik olduğu söylenebilir. Nitekim, pandemi özelinde daha önce benzeri deneyimlenmemiş ve yoğun olumsuz sonuçlar barındıran olayların içeriklerini oluşturan sosyal ve bireysel belirsizlik özellikle psikolojik dayanıklılığı hem gündelik yaşamın hem de çalışma hayatının önemli yetkiliği haline getirmektedir. Psikolojik dayanıklılık kişinin stres ve belirsizliklerle baş edebilme gücünün yanı sıra bireysel kaynakları ile olumsuz çevresel etkileri bertaraf edebilme sürecini de ifade etmektedir. Bununla birlikte yaşamın her diliminde ve özellikle çalışma hayatında kişisel dayanıklılık kadar diğer kişilere gösterilen nezaket, empati, bağışlama davranışları da bir diğer ifade ile şefkatte önemli ve öncelikli kabul edilmektedir. Bir başkasının acısına tanık olurken ortaya çıkan ve daha sonra yardım etme arzusunu motive eden duygu olarak tanımlanabilen şefkat, pandemi sonrası çok sayıda araştırmaya konu olan önemli bir kavram niteliği taşımaktadır. Çalışmanın ortaya çıkış gerekçesi, geleceğin yönetici adayı olarak çalışma hayatında yer alacak üniversite öğrencilerinin pandemi sürecinden hem psikolojik dayanıklılık hem de şefkat konularında nasıl bir deneyim yaşadıklarına ilişkin meraktır. Çalışmanın amacı, pandemi sürecini deneyimlemiş üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ile şefkat duyguları arasında bir ilişki olup olmadığını demografik veriler ışığında saptamaktır. Çalışmanın hipotezi, “Öğrencilerin psikolojik dayanıklılıkları ile şefkat duyguları arasında anlamlı bir ilişki vardır” şeklinde oluşturulmuştur. Araştırmada, çalışmanın amacına ve gelecekteki çalışmalara ışık tutacak önemli bulgular elde edilmiş ve değerlendirilerek öneriler geliştirilmiştir. Öncelikle, cinsiyet ile psikolojik dayanıklılık arasında ilişki bulunamamıştır. Kadın öğrencilerin şefkat ortalamaları erkek öğrencilerden daha yüksek oluşmuştur. Ailede covid-19’a yakalanan birey olup olmadığı ile genel hayat memnuniyeti gibi demografik verilerin şefkat ve psikolojik dayanıklılıkla arasında anlamlı farklılaşmalar bulunmaktadır. Öğrencilerin covid-19 dönemini tek kelime ile ifade etmeleri istendiğinde dönemi travma olarak değerlendiren öğrenciler duygusal duyarsızlaşma boyutunda farklılaşmalar göstermişlerdir.
Referanslar
Aboalshamat, K.T., Alsiyud, A.O., Al Sayed R.A., Alreddadi, R.S., Faqiehi, S.S. & Almehmadi, S.A. (2018). The relationship between resilience, happiness, and life satisfaction in dental and medical students in Jeddah, Saudi Arabia. Niger J Clin Pract, 21, 1038-43.
Akdeniz, S. & Deniz, M. E. (2016). Merhamet ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness and Well-Being, 4(1), 50-61.
Amirzadeh, M., Sobhaninia, S., Buckman, S.T. & Sharifi, A. (2023). Towards building resilient cities to pandemics: A review of COVID-19 literature. Sustainable Cities and Society, 89, 104326. https://doi.org/10.1016/j.scs.2022.104326
Andiç, S. (2013). Ergenlik döneminde zihni meşgul eden konularla ilişkili değişkenler: bağlanma tarzları, öz-şefkat ve psikolojik belirtiler. (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). (339197), SB Enstitüsü, Ankara Üniversitesi.
Ang, W.H.D., Shorey, S., Lopez, V., Chew, H.S.J. & Lau, Y. (2022). Generation Z undergraduate students’ resilience during the COVID-19 pandemic: a qualitative study. Curr Psychol, 41, 8132–8146. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01830-4
American Psychological Association. (t.y.). The road to resilience, Washington, DC, American Psychological Association. https://advising.unc.edu/wp-content/uploads/sites/341/2020/07/The-Road-to-Resiliency.pdf
Azpiazu Izaguirre, L., Fernández, A.R. & Palacios, E.G. (2021). Adolescent life satisfaction explained by social support, emotion regulation, and resilience. Front Psychol., 12, 694183. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.694183
Bolat, Z. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıkları ile öz-anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). (Yayın no), SB Enstitüsü, Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Bovier, P.A., Chamot, E. & Perneger, T.V. (2004). Perceived stress, internal resources, and social support as determinants of mental health among young adults. Quality of Life Research, 13(1), 161–170. https://doi.org/10.1023/B: QURE.0000015288.43768.E4
Chelleri, L. (2012). From the «resilient city» to urban resilience a review essay on understanding and integrating the resilience perspective for urban systems. Documents d’Anàlisi Geogràfica, 58(2), 287-306.
Crawford, P., Brown, B., Kvangarsnes, M. & Gilbert, P. (2014). The design of compassionate care. Journal of Clinical Nursing, 23, 3589–3599. https://doi.org/10.1111/jocn.126323589
Çetin, C. & Anuk, Ö. (2020). COVID-19 pandemi sürecinde yalnızlık ve psikolojik dayanıklılık : bir kamu üniversitesi öğrencileri örneklemi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) Eurasian Journal of Researches in Social and Economics (EJRSE), 7 (5), 170-189.
Çetin, C. & Anuk, Ö. (2021a). Covid-19 deneyiminde yalnızlık ve psikolojik dayanıklılık -deü, iibf, çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri bölümü son sınıf öğrencileri örneklemi. Proceedings TNKU FEAS International Symposium on Labor Economics and Industrial Relations TNKÜ İİBF Uluslararası Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Sempozyumu, May 6-7 2021, 71-81.
Çetin, C. & Anuk, Ö. (2021b). Bir yıllık covid 19 deneyiminde yalnızlık ve psikolojik dayanıklılık ilişkisi. T.C. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı, “Dünyada Ekonomik Sosyal, Siyasi ve Teknolojik Gelişmelerin Etkileri”, Konferans Bildiri Özetleri E-Kitabı, ISBN: 978-6054222-88-9, 85-86.
Çetin, C. & Anuk, Ö. (2022). The Relationship between Compassion and Resilience in the Covid 19 Process: An Application on the Students of a Public University Health Services Vocational School. Proceedings of 14th SCF International Conference on “Economic, Social, and Environmental Sustainability in the post Covid-19 World”, Antalya / Türkiye ,13-16 th October 2022, 11-12.
Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.
World Health Organization (2020). WHO coronavirus disease (COVID-19) dashboard. https://covid19. who.int
World Health Organization (2022). WHO coronavirus disease (COVID-19) dashboard. https://covid19. who.int
Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53, 6–41. https://doi. org/10.1111/bjc.12043
Goetz, J. L., Keltner, D., & Simon-Thomas, E. (2010). Compassion: an evolutionary analysis and empirical review. Psychological Bulletin, 136(3), 351–374.
Grafton, E., Gillespie, B. & Henderson, S. (2010). Resilience: the power within. Oncology Nursing Forum, 37(6), 698- 705.
Hayward, B. M. (2013). Rethinking resilence: reflections on the earthquakes in Christchurch, New Zealand, 2010 and 2011. Ecology and Society, 18(4), 37. http://dx.doi.org/10.5751/ES-05947-180437
Jamebozorgi, M.H., Karamoozian, A., Bardsiri, T.I. & Sheikhbardsiri, H. (2022). Nurses burnout, resilience, and ıts association with socio-demographic factors during covıd-19 pandemic. Front. Psychiatry, Sec. Public Mental Health, 14 January, 12, https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.803506
Kantaş, Ö. (2013). İlişki ve kendileşme benlik yönelimlerinin akademisyenlerin iyi-oluş halleri üzerindeki etkisi: Ego ve ekosistem motivasyonu, aşkınlık, öz-şefkat ve tükenmişlik değişkenlerinin rolü. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). (Yayın no). SB Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Khanjani,S., Bardezard, Y.A., Foroughi, A. & Yousefi, F. (2021). Burnout, compassion for others and fear of compassion: a quantitative study in Iranian nurses. Trends Psychiatry Psychother, 43(3), 193-199. http://dx.doi.org/10.47626/2237-6089-2020-0082
Koç, M. S. & Korkut Owen, F. (2021). Öz-duyarlığın vücut algısı, beden kitle indeksi, yaş ve ebeveyn tutumları ile ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 130-144. https://doi.org/ 10.16986/HUJE.2019053979
Kukihara, H., Yamawaki, N., Uchiyama, K., Arai, S., & Horikawa, E. (2014). Trauma, depression, and resilience of earthquake/tsunami/ nuclear disaster survivors of Hirono, Fukushima, Japan. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 68, 524–533. https://doi.org/10.1111/pcn.12159
Kurnio, H., Fekete, A., Naz, F.,Norf, C. & Jüpner, R. (2021). Resilience learning and indigenous knowledge of earthquake risk in Indonesia. International Journal of Disaster Risk Reduction, 62, 102423, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2021.102423
Ledoux, K. (2015). Understanding compassion fatigue: understanding compassion. JAN: Discussion Paper, John Wiley & Sons Ltd., 2041-2050.
Lilius, J.M., Worline, M.C., Maitlis, S., Kanov, J.M., Dutton, J.E. & Frost, P.J. (2008). The contours and consequences of compassion at work. J. Organ. Behav., 29(2), 193–218.
Mathad, M.D., Pradhan, B. & Rajesh, S.K. (2017). Correlates and Predictors of Resilience among Baccalaureate Nursing Students. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 11(2), JC05-JC08. https://doi.org/10.7860/JCDR/2017/24442.9352
Matos, M., McEwan, K., Kanovský, M., Halamová, J., Steindl, S. R., Ferreira, N., Linharelhos, M., Rijo, D., Asano, K., Vilas, S. P., Márquez, M. G., Gregório, S., Brito-Pons, G., Lucena-Santos, P., Oliveira, M. da S., Souza, E. L. de, Llobenes, L., Gumiy, N., Costa, M. I., … & Gilbert, P. (2021). The role of social connection on the experience of COVID-19 related post-traumatic growth and stress. PLOS ONE, 16(12), e0261384. https://doi.org/10.1371/ journal.pone.0261384
Maunder, R.G., Leszcz, M., Savage, D. & Adam, M.A. (2008). Applying the lessons of SARS to pandemic ınfluenza an evidence-based approach to mitigating the stress experienced by healthcare workers. Revue Canadienne De Sante Publique, 99(6), 486-488.
McAllum, K,, Fox, S., Ford, J.L. & Roeder, A.C. (2023). Communicating compassion in organizations: a conceptual review. Front. Commun., 8, 1144045. https://doi.org/10.3389/fcomm.2023.1144045
Mourad, F., Mangialavori, S. & Delle Fave, A. (2022). Resilience and experience of the COVID-19 pandemic among Italian university students: A mixed-method study. Int. J. Environ. Res. Public Health, 19, 11714. https://doi.org/10.3390/ ijerph191811714
Olsson, A. Bond, L., Burns, J.M., Vella-Brodrick, D.A. & Sawyer, S.M. (2003). Adolescentresilience: a concept analysis. Journal of Adolescence, 26(1), 1-11. https://doi.org/10.1016/S0140-1971(02)00118-5
Önel, S.N. (2021). COVİD-19 sürecinde Öz duyarlık ve psikolojik sağlamlık ile depresyon, anksiyete, stres arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). (668512), SB Enstitüsü, Işık Üniversitesi.
Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). (280656), EB Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
Paredes, M. R., Apaolaza, V., Fernandez-Robin, C., Hartmann, P. & Yanez-Martinez, D. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on subjective mental well-being: The interplay of perceived threat, future anxiety, and resilience. Personality and Individual Differences, 170, Article 110455. https://doi.org/10.1016/J.PAID.2020.110455
Patel, R., & Nosal, L. (2016). Defining the Resilient City. United Nations University Centre for Policy Research Working Paper, 6 December, 1-21. ISBN: 978-92-808-9034-1
Peyer, K.L., Hathaway, E.D. & Doyle, K. (2022). Gender differences in stress, resilience, and physical activity during the COVID-19 pandemic. Journal of American College Health, 1–8. https://doi.org/10.1080/07448481.2022.2052075
Rani, R., & Midha, P. (2014). Does resilience enhance life satisfaction among teenagers?. IOSR Journal Of Humanities And Social Science (IOSR-JHSS), 19(6), Ver. VII, 16-19 e-ISSN: 2279-0837, p-ISSN: 2279-0845.
Rasheed, N., Fatima, I. & Tariq, O. (2022). University students' mental well-being during COVID-19 pandemic: The mediating role of resilience between meaning in life and mental well-being. Acta Psychologica, 227, 103618, 1-6. https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2022.103618
Roche, A.I., Adamowicz, J.L., Stegall, M.S., Toovey, C.R., Sirotiak, Z., & Thomas, E.B.K. (2022). College student resilience during covıd 19: examining the roles of mindfulness, compassion, and prosocial behavior. Adversity and Resilience Science, 3, 309–320. https://doi.org/10.1007/ s42844-022-00083-9
Rodriguez-Llanes, J.M., Vos, F. & Guha-Sapir, D. (2013). Measuring psychological resilience to disasters: are evidence-based indicators an achievable goal?. Environ Health., 12, 115. PubMed PMID: 24359448. PMCID: PMC3893382
Sarıcaoğlu, H. (2011). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). (280698), SB Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
Schumacher, A., Sauerland, C., Silling, G., Berdel, W.E. & Stelljes, M. (2014). Resilience in patients after allogeneic stem cell transplantation. Support Care Cancer, 22, 487-93.
Takiguchi, Y., Matsu, M., Kikutani, M. & Ebina, K. (2022). The relationship between leisure activities and mental health: The impact of resilience and COVID-19. Appl Psychol Health Well-Being, 15, 133–151. https://doi.org/10.1111/aphw.12394
Tepeli-Temiz, Z. & Tari-Comert, I. (2018). The relationship between life satisfaction, attachment styles, and psychological resilience in university students. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31, 274- 283. https://doi.org/10.5350/DAJPN2018310305
van der Cingel, M. (2014). Compassion: The missing link in quality of care. Nurse Education Today, 34, 1253-1257. http://dx.doi.org/10.1016/j.nedt.2014.04.003
Xue, S., Kaufman, M.R., Zhang, X., Xia, S., Niu, C., Zhou, R. & Xu, W. (2022). Resilience and prosocial behavior among chinese university students during covıd-19 mitigation: testing mediation and moderation models of social support. Psychology Research and Behavior Management, 1531-1543, http://dx.doi.org/10.2147/ PRBM.S36435
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
