Türkiye’nin Depremselliği ve Burulma Düzensizliği


Abstract views: 241 / PDF downloads: 194

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10731964

Anahtar Kelimeler:

TBDY, Deprem, Yapısal düzensizlikler, Burulma düzensizliği

Özet

Türkiye’de son yıllarda artan nüfus artışı ve hızlanan kentleşmeyle birlikte yaşanan depremlerde etkilenen kişi sayısı da artmaktadır. Bu nedenle depremlerde yaşanan yıkımlar sonucu can kaybı sayısı da oldukça fazla olmaktadır. Meydana gelen depremler sonucunda yaşanan kayıplar, depreme yönelik mimari tasarımların uygunluğunun oldukça önemli olduğunu göstermektedir. Yapıların deprem performansına etki eden birçok faktör bulunmaktadır. İnşaatın yer aldığı arazinin zemin sınıfından, yapıda kullanılan malzemelerin kalitesine kadar yapının depreme karşı dayanıklılığında birçok çeşitli etken vardır.  Tasarım ve uygulama aşamasında hayati öneme sahip bu faktörlerin başında yapısal düzensizlikler gelmektedir. Yapısal düzensizliklerin içerisinde yer alan burulma düzensizliği birçok yapının deprem esnasında ve sonrasında büyük hasarlar almasında rol oynamaktadır. Bu faktör inşaat sektöründe görev alan birçok birey tarafından göz ardı edilerek gereken özen gösterilmemektedir. Çalışmada ise A1 burulma düzensizliğinin Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinde yer alan tanımı ve hesaplama yöntemleri açıklanarak, burulma düzensizliğinin sebepleri incelenmiştir. Araştırılan nedenlerin sonucunda meydana gelen düzensizliğin azaltılmasına yönelik önlemler ele alınmıştır. Son bölümde ise ülkemizde yaşanan depremler sonucunda, burulma düzensizliğinin sebep olduğu yıkımlar ve hasarlar incelenerek görsellerle belirtilmiştir. Çalışma sonucunda ise ülkemizin aktif deprem bölgesinde olması sebebiyle yaşanan depremlerde can ve mal kaybına sebep olan burulma düzensizliğinin yapı tasarımında ve inşasında oldukça önemli bir etken olduğuna, göz ardı etmeyerek dikkat edilmesi gerektiğine değinilmiştir.

Referanslar

AFAD. (2019). T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Deprem Dairesi Başkanlığı.

Akbaş, A. & Çalışkan,Ö. (2023). Deprem Etkisinde Hasar Alan Betonarme Yapıların Düzensizlik Türleri Yönü İle İncelenmesi. 2nd International Conference on Scientific and Academic Research. March 14-16, 2023 : Konya. https://www.icsarconf.com/

Balta, H. (2020). Betonarme Binaların Burulma Düzensizliği Dikkate Alınarak Doğrusal Olmayan Davranışlarının İncelenmesi[İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi].Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya. https://hdl.handle.net/20.500.12619/97054

Boğa, H. (2000). Türkiye. Çok Katlı Betonarme Yapılarda Burulma Düzensizliğinin İrdelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir Üniversitesi. https://hdl.handle.net/20.500. 12462/10248

Demir, A. & Dönmez, D. (2008). Çok Katlı Yapılarda Burulma Düzensizliğine Etki Eden Faktörler. C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, 4 (1), 31- 36.

Gazetevatan. (2023, Şubat). Deprem hangi şehirlerde oldu, hangi illerde deprem oldu? Maraş depremi hangi illeri etkileri? 6 Şubat 2023 AFAD ve Kandilli son depremler listesi. https://www.gazetevatan.com/galeri/deprem-hangi-sehirlerde-oldu-hangi-illerde-deprem-oldu-maras-depremi-hangi-illeri-etkileri-6-subat-2023-afad-ve-kandilli-son-depremler-listesi-2081389/5

Gezginharitaci. (2013, Temmuz). Soyak Kristal Kule. https://gezginharitaci.blogspot.com/2013/07/soyak-kristal-kule.html

Güner, B. (2020). Türkiye’deki Deprem Hasarlarına Dönemsel Bir Yaklaşım; 3 Dönem 3 Deprem. Doğu Coğrafya Dergisi. 25(43), 139-152. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.730289

İnan T. & Korkmaz, K. (2012). Düşey Doğrultudaki Yapı Düzensizliklerinin İncelenmesi.Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 28(3):240-248.

Koç, V. (2020). Examınatıon Of Unwanted Archıtectural Irregularıtıes In Buıldıng Type Structures. Internatıonal Black Sea Coastlıne Countrıes Scıentıfıc Research Symposıum. – Vı.

Kuzeyekspres. (2023, Şubat). Trabzon’da Deprem Raporu. Yapı Envanteri Çağrısı Yapıldı. https://www.kuzeyekspres.com.tr/haber/17281364/trabzondan-deprem-raporu-yapi-envanteri-cagrisi-yapildi

Nasırlıoğlu, S. (2018). Farklı Zemin Kat Yüksekliklerinde Yerleştirilen Perde Duvarların Yerinin Burulma Düzensizliğine Etkisi. [İnşaat Teknolojileri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstirüsü. Elazığ.

Orak, M.S. (2012). Planda ve Düşey Doğrultudaki Düzensizliklerin Betonarme Perde Çerçeveli Binaların Davranışına Etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş-Pazarcık Mw=7.7 ve Elbistan Mw=7.6 Depremleri Ön Değerlendirme Raporu

Owda, M B M. (2020). Binaların Betonarme Taşıyıcı Sisteminde Kolonlar Ve Kirişlerin Çekme Düzensizliği Ve Binanın Katlarında Burulma Düzensizliği Davranışının İncelenmesi.[İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı. İnşaat Mühendisliği Programı. Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.

Pusulagazetesi. (2024, Şubat). Depremde Yıkımın Sebepleri Açıklandı: Kahreden Detaylar. https://www.pusulagazetesi.com.tr/depremde-yikimin-sebepleri-aciklandi-kahreden-detaylar

TBDY. (2018). Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Ankara.

Wikipedia. (2024, Şubat). 2023 Kahramanmaraş Depremleri. https://tr.wikipedia.org/wiki/2023_Kahramanmara%C5%9F_depremleri#Kay%C4%B1 plar_ve_hasar

İndir

Yayınlanmış

2024-02-29

Nasıl Atıf Yapılır

Akdemir, A., & İnan Günaydın, T. (2024). Türkiye’nin Depremselliği ve Burulma Düzensizliği. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(104), 301–309. https://doi.org/10.5281/zenodo.10731964