Yönetimsel Perspektifte Okullar ve İş Sağlığı Güvenliği Uygulamalarının Önemi
Abstract views: 200 / PDF downloads: 82
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10732769Anahtar Kelimeler:
Eğitim, İş Sağlığı Güvenliği, Okul GÜvenliği, Okul Sağlığı, Okul, YönetimÖzet
Yönetim, özel sektör yanı sıra kamu kurumlarının belirleyici anlayışlarındadır. Yönetimsel anlamda elde edilecek başarı, kurumların gelişimine ve kurum üyesi personelin başarısı, iş sağlığı ve güvenliği açısından da korunmasında katkı sunabilmektedir. Bu çalışmada, okullarda iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları konusu literatür taramasıyla detaylı bir şekilde incelenmiştir. Okul güvenliği ve sağlığı, eğitim kurumlarında öğrenci, öğretmen ve diğer çalışanların fiziksel, duygusal ve sosyal iyi oluşlarını koruma amacı güden bir kavramdır. Bu kapsamda, iş sağlığı ve güvenliği standartları, öğrenci ve personelin güvenliğini sağlamak, sağlıklı bir öğrenme ve çalışma ortamı sunmak ve olası riskleri en aza indirmek için uygulanır. İlgili araştırmalarda genel bir eğilim olarak, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) konularındaki eksikliklere odaklanılmış ve eğitim kurumlarında uygulanan İSG önlemlerinin genellikle yetersiz olduğu vurgulanmıştır. Çoğu çalışma, öğretmenler ve okul yöneticileri arasında İSG konularında yeterli bilincin ve farkındalığın olmadığını belirtmiş, bu durumun öğrenciler, öğretmenler ve diğer çalışanlar için potansiyel risklere yol açtığını göstermiştir. Araştırmaların ortak eğilimleri arasında İSG bilinci ve eğitiminin eksikliği öne çıkar. Çalışmalarda, eğitim camiasındaki profesyonellerin İSG konularında yeterli bilince sahip olmadığı ve eğitim eksiklikleri nedeniyle farkındalık düzeyinin düşük olduğu vurgulanmıştır. Fiziki şartların İSG uygunluğu konusundaki eksiklikler de sıkça belirtilen ortak bir bulgudur, özellikle yangın güvenliği, elektrik tesisatı gibi temel unsurlarda sorunlar sıkça vurgulanmıştır. Yönetim sorumluluklarına odaklanan araştırmalar, okul yöneticilerinin İSG konusundaki sorumluluklarını yerine getirme noktasında bütçe eksikliği, bürokratik engeller ve eğitim eksiklikleri gibi zorluklar yaşadığını ortaya koymuştur. Farklılıklar açısından, çalışmaların katılımcı profilleri, eğitim kademeleri, coğrafi bölgeler veya okul türleri üzerinde değişkenlik gösterir. Yöntem farklılıkları da dikkat çeker; araştırmalar, görüşmelerden anketlere, içerik analizinden deneysel desenlere kadar farklı yöntemleri kullanarak çeşitli veri toplama süreçlerine sahiptir. Her bir çalışma, İSG konusundaki sorunları tespit etmenin yanı sıra çözüm önerileri de sunar. Bu öneriler genellikle eğitimlerin artırılması, fiziki şartların iyileştirilmesi, bütçe sorunlarının çözülmesi ve yönetim yetkinliklerinin geliştirilmesi gibi konuları içerir. Genel olarak, bu çalışmalar, eğitim kurumlarında İSG konularında daha fazla bilinçlenme, eğitim ve önlemlerin alınması gerekliliğini vurgulamaktadır. Okul yönetimlerinin, öğretmenlerin ve diğer çalışanların İSG konusundaki sorumluluklarını daha etkin bir şekilde yerine getirebilmeleri için çeşitli önlemlerin alınması gerektiği öne çıkan bir ortak noktadır.
Referanslar
Açıkgöz, A. (2022). Okul güvenliği sorunu ve okul güvenliği ile ilgili öğretmen ve velilerin görüşleri: yerel çalışma örneği, [Tezsiz Yüksek Lisans Projesi], LE Enstitüsü, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
Basori, (2018). Evaluation of occupational health and safety (ohs) ımplementation of vocational High School, Workshop at Surakarta City, 1273 (2019) 012003.
Baznabaz, M. Ş., Akın, M, Elgörmüş, Y., Özmen, Ş., & Böçkün, M. (2023). Okul ortamında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların doküman analizi ile incelenmesi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10(1), 208-223.
Bozoğlu, U. (2021). Ortaokulda iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarına ilişkin okul müdürlerinin görüşleri (Muğla İli Menteşe İlçesi Örneği). [Yükseklisans tezi]. EB Enstitüsü, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
Cereci, C., & Çetin, R. B. (2019). İş sağlığı ve güvenliği mevzuatından kaynaklanan sorumluluklarına ilişkin okul müdürü görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 151-162.
Çankaya, İ. H. (2009). Okul güvenliği üzerine teorik bir çözümleme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 97-103.
Çankaya, İ., Yücel, C., Tan, Ç. & Demirkol, A. (2014). Lise müdürlerinin görüşlerine göre okul güvenliği açisindan kampüs okullarin önemi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 65-72.
Çay, E. (2018). Özel eğitim okulu yöneticilerinin iş sağlığı ve güvenliği’ne yönelik görüşleri. Education Sciences, 14(1), 1-16.
Deliönü, Ö., & Utlu, Z. (2016). High school and equivalent schools in the occupational health and safety occupational health and safety hazards outside Lise ve dengi okullarda iş sağlığı ve güvenliği ile iş sağlığı ve güvenliği dışındaki tehlikeler. Journal of Human Sciences, 13(1), 1514-1531.
Demircioğlu, İ. H., Avşar, Z., Demircioğlu, E., & Tuncer, C. O. (2020). Güvenli Okul. Güvenli Okul içinde, 1-10.
Gökdemir, M. H., Büyük, M., Kaçira, M., & Akbaba, Ş. (2023). Okullara yönelik iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesi. Asya Studies, 7(24), 121-130.
Göksoy, S., Emen, E. & Aksoy, C. (2013). Okullarda güvenlik sorunu. Milli Eğitim Dergisi, 43(200), 123-139.
Gümüş, B. (2016). Okullarda iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ve öğretmenlerin bu konudaki bilgi düzeylerinin irdelenmesi. [Yükseklisans tezi]. SB Enstitüsü, İstanbul Aydın Üniversitesi.
Gümüş, İ., Özkul, S., Coşkun, T., Okan, İ., Erdoğan, F. R., & Kurt, H. H. (2023). Okul güvenliğine ilişkin olarak okul müdürlerinin değerlendirmelerinin analizi. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 9(25), 95-106.
Kadıoğlu, S., Edisan, Z. ve Kadıoğlu, F. (2012). Okul sağlığı tarihçesinden bir yaprak: M.Cemal’in yeni mektep hıfzıssıhhası kitabı. Lokman Hekim Journal, 2(3), 58-72.
Kara, M. (2015). Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde görev yapan teknik öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliği bilgi düzeyleri. [Yükseklisans tezi]. SB Enstitüsü, Gediz Üniversitesi.
Karabal, A. (2021). İş sağlığı ve iş güvenliği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 1-21.
Karakaş, İ. (2013). Yeni iş sağlığı ve güvenliği el kitabı, Ankara Yayınları.
Karakütük, K., Özbal, E. Ö., & Sağlam, A. (2017). Okul yönetiminde okul güvenliğini sağlamak için yapılan uygulamalar konusunda öğretmen ve okul müdürlerinin görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1214-1232.
Karal, D. (2011). Korkmadan öğrenmek: okul ve okul çevresi güvenliği. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi, 11(06), 9-19.
Naycı, K. (2010). Bir toplu konut projesinde uygulanan iş güvenliği yönetim süreçlerinin ohsas 180001 uygulamalarıyla karşılaştırılması, [Yüksek Lisans Tezi], İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.
Özcebe, H., Ulukol, B., Mollahaliloğlu S., Yardım, N. ve Kahraman, F. (2008). Sağlık hizmetlerinde okul sağlığı kitabı. T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. Yücel Ofset.
Rodrigues, M. A., Vale, C. ve Silva, M.V. (2018). Effects of an occupational safety programme: A comparative study between different training methods involving secondary and vocational school students. Safety Science, 109 (2018) 353-360.
Rusu-Zagara, G., Iorgaa, I., Anghela, S.O. ve Rusu-Zagar, C. (2013). Occupational Safety and Health in National Education. Social and Behavioral Sciences 92(2013), 832 - 837.
Seçginli, S., Erdoğan, S., & Demirezen, E. (2004). Okul sağlığı tarama programı: bir pilot çalışma örneği. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13(12), 462-465.
Sevdalı, N. (2019) Okul yöneticilerinin iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve karşılaştıkları sorunlar, [Yükseklisans tezi]. SB Enstitüsü, Kastamonu Üniversitesi.
Şahinöz, T., Şahinöz, S., & Kıvanç, A. (2017). Sağlığı geliştirmenin en kolay yolu: Okul sağlığı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 303-312.
Tozkoparan, G., & Taşoğlu, J. (2011). İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ile ilgili işgörenlerin tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 181-209.
Türkoğlu, Ç. (2020). Öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesine yönelik bir alan araştırması, [Yükseklisans tezi]. FB Enstitüsü, Kırklareli Üniversitesi.
Türkoğlu, Ç., & Balkan, B. (2020). Öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesine yönelik bir alan araştırması. Kırklareli Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 6(2), 216-237.
Ustaoğlu, E. (2020). Eğitim kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği üzerine bir çalışma, [Yüksek Lisans Tezi], FB Enstitüsü Çankaya Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.