Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı Üzerine Yapılan Lisansüstü Çalışmaların Değerlendirilmesi

Özet

Sanat, en genel anlamıyla yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak anlaşılır. İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar her toplumda farklı türlerde ortaya çıktığı gözlemlenen sanat ve nitelikleri eğitim yoluyla kazandırılabilir. Özgün, ortak, alternatif düşünceler üretmeyi öngören, yaratıcı bireyler yetiştire bundan dolayı sanatın nasıl öğretileceği de önem arz etmektedir. Literatür incelendiğinde sanat eğitimi programı üzerine yapılmış çalışmalar olduğu görülmektedir. Zihinsel etkinlikler süreci olarak tanımlanan sanat eğitiminin küçük yaşlardan başlayarak gerçekleştirilmesi önemlidir. Bu araştırmanın temel amacı, 1948 yılından beri Türkiye’ de uygulanan Görsel Sanatlar Öğretim Programı üzerine 1990 ve 2022 yılları arasında gerçekleştirilen lisansüstü eğitim tezlerinin belirlenen kriterler yönünden incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi benimsenerek verilere doküman incelemesi yoluyla ulaşılmıştır. Bu çalışmanın birinci aşamasında, örneklem grubunda yer alan yüksek lisans ve doktora tezlere (kısıtlama bulunmayan) YÖK Dokümantasyon Dairesi Başkanlığı’nın web sitesinden ulaşılmıştır. İkinci aşamada ise, bilgisayar ortamına aktarılan tezler yıllara göre ayrılarak çözümlenmiştir. Çalışmanın analizi, lisansüstü çalışmalarda ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin çeşitlilik gösterdiğini ortaya koymuştur. Lisansüstü tezlerde geleneksel ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin yanı sıra, alternatif yöntemlerin de kullanıldığı görülmüştür. Öğrenci performansının yanı sıra süreç değerlendirmesi, portfolyo değerlendirmesi ve öz değerlendirme gibi yöntemlerin önemli bir yer tuttuğu belirlenmiştir. Bu çeşitlilik, görsel sanatlar dersinin doğası gereği öğrencilerin yaratıcılığını, estetik algısını ve becerilerini ölçme ve değerlendirme süreçlerinde dikkate alma ihtiyacını yansıtmaktadır.