Barak Yöresi Uzun Havalarının Karakteristik Yapısını Oluşturan Yerel ve Müzikal Unsurların İncelenmesi


Abstract views: 644 / PDF downloads: 92

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11405975

Anahtar Kelimeler:

Barak yöresi, Barak Türkmenleri, Barak Aşiretleri, Anadolu Halk Kültürü, Uzun havalar

Özet

Barak havaları, tarihsel bakımdan değerlendirildiğinde Anadolu'nun en kadim müzikal ögelerini bünyesinde barındıran, geleneksel halk müziğine ait uzun havalardır. Barak havaları için “yüzlerce yıllık bir göçün hikayesi” demek, yerinde bir tabir olacaktır.   Çünkü barak barak havalarının sözel içeriğe dayalı, kendine özgü bir yapısı vardır. Ve bu sözel içerik çok önemli bir boyutta binlerce yıllık göçer yaşantısının bir ürünüdür. Sözel içerik, barak havalarının müzikal yapısının belirlenmesinde en önemli unsur olmuştur. Bu sözel içeriğe bakıldığında, Göçebe Türkmen yaşantısının binlerce yıllık tarihinde yaşadığı acıların, göçlerin, kahramanlıkların, sevgilerin ve aşiret kavgalarının konu edildiği görülür.

Diğer yörelerin uzun hava tavırlarından farklı olarak, barak havalarının müzikal yapısına, yaşanmış hikayelerin ve yörenin aşiret kültürüne dair yaşam biçiminin direkt etki ettiğini görürüz. Bozlaklara, hoyratlara, mayalara ve diğer serbest karakterli halk müziği eserlerine baktığımızda, sözel içeriklerini barak Barak havalarında olduğu kadar kahramanlık ve savaşlar değil, daha çok yaşanılan acılar ve sevgi temalarının oluşturduğu görülür. Bu sebeple de bu uzun havaların icralarında, barak havalarında olduğu gibi çığırtkan ve savaşçı bir okuma üslubu, sert ve keskin hançereler görülmemektedir. Bu hançere biçimi ve okuma üslubu, barak havalarının kendine özgü bir tavır olarak ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı ise barak havalarının icra üslubuna ve melodik yapısına doğrudan etki etmiş olan yerel unsurları ve melodilerin yapısal özelliklerini incelemek suretiyle barak yöresi uzun havalarının bugünkü biçiminin daha sağlıklı değerlendirilip anlaşılmasına katkı sağlamaktır.

Referanslar

Baloğlu, B.Ş. (2020). Türk müziğinde Nazire Geleneği ve Tanburi Cemil Bey'in Nazire Besteleri. Social Sciences Studies Journal, 6(63), 2253-2265.

Barak Bülent Erdem (2016, Aug 05) .Barak Uzun Havası&Yanarım ateşlerine de ölene kadar uzun hava barak. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=04l9m9JSGDw

Barak Bülent Erdem. (2019, Dec 12). Barak uzun havası & beydili türküsü nizipli dertli ibrahim&barak bülent erdem. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=nBewbKlnde4

Barak Bülent Erdem. (2021, Oct 15). Barak Türkmen Kadınından Ağıt(Türkü). [Video]. YouTube https://www.youtube.com/watch?v=mnp-9dyYmd8

Ben Anadolu`yum Programı. (2015, Aug 19). Yöresel Türkü Meclisleri I Gaziantep I Barak Köy Odası. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=D_AMk-hqB_E

Ceylan, V. (2019). Gaziantep İlinin Karkamış ilçesinde Yaşayan Barak Türkmenleri (Sosyolojik bir yaklaşım). [Yüksek lisans tezi] Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ergün Uz. (2019, Sep 18) .Aşık İmami - Olmaz Şavo Olmaz (Barak Havası) Keman – Gavur Haci (Haci Çiçek) TRT Bergüzar Programı. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=CVVGhxhTBOk

Fidan, S. (2022). Aşık Sanatı, 2022 Abdal Yılı; Geleneksel Türk Müziğinde Abdal Kimliği ve Gaziantep Müziğinde Sazcı Ailesi). Kesit Yayınları.

İbrahim Halil Özmen. (2017, July 14). Davul Zurna Fasil (BARAK). [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=8mAiYlLCC4Y

Kalan Müzik. (2016, Aprl 29). Asım Kuzuluk-Beymayıl [Amik ve Barak Uzun Havaları) 2004 Kalan Müzik] [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=nYT9sEcyx-g

Kalan Müzik. (2016, Aprl 29). Asım Kuzuluk-Elbeylioğlu [Amik ve Barak Uzun Havaları 2004 Kalan Müzik]. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=-q0qmxOqp2I

Kemal Bozkurt. (2011, May 6). Şerif Akbağ (Barak İskan) Turnalar-II [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=SX1J0WXaGLo

Köksel, B. (2019). Barak İskân Şiirlerinde ve Türkülerinde Osmanlı'ya Başkaldırı. Gaziantep Üniversitesi Ayıntap Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77-88.

Memduh Yağmur. (2019, Dec 05). Orta Asya`dan Ana Yurt`a Barak Türkmenleri 2019 Belgesel Hülya Özkoyuncu. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=-2WQWQz1Z-o

Mustafa Çakır. (2020, Dec 23). Mahkül Dayı Alipaşa Barak Havası. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=qmdEjhLO8KY

Naciye Çokbilir. (2023, Oct 16). Binlerece Yıllık Tarihi Türk çalgısı ZAMBIR Memik Avcı Canlı Konser. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Z-EjLf2U9t0

Nesrin Bayram. (2021, Aug 25). Ağıt,üzülmenizi istemezdim,ağıtlar kaybolmasın...Nesrin Bayram. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=3kSrPGX0ZYI

Ögel, B. (2010). Türk Mitolojisi cilt I. Türk Tarih Kurumu Basımevi.

Özcan Uğur. (2020, Jun 19). Aslan Sazcı ölem dedim ölmedim.[Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=oO1R8RhYpsk

Sümer, F. (2016). Türkmenler ve Oğuzlar. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.

Şahin, A. (1962). Anadoluda Beydili Türkmenleri ve Baraklar. Doğuş Matbaası.

Tanyol, C. (1952). Baraklarda Örf ve Adet Araştırmaları. İstanbul Sosyoloji Dergisi, 2(7), 67-99.

Yılmaz Alper Topic. (2014, sept 20). Döne Gelin [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=HTAnh921Bhc

İndir

Yayınlanmış

2024-05-31

Nasıl Atıf Yapılır

Mahmoudi , Özden, & Baloğlu, B. Şahin. (2024). Barak Yöresi Uzun Havalarının Karakteristik Yapısını Oluşturan Yerel ve Müzikal Unsurların İncelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(107), 1006–1018. https://doi.org/10.5281/zenodo.11405975