Geleneksel Havsız Dokumalarda Onarım İşlemleri ve Konservasyon

Özet

Geleneksel dokuma ürünleri açısından bakıldığında çok zengin olan Anadolu topraklarında halı ve kilim dokumalar bulunmaktadır. Günümüzde birçok evde kullanımı devam eden dokumaları, aynı zamanda müze ve koleksiyonlarda da bulmak mümkündür. Özellikle bireylerin sahip olduğu dokumalar nesiller arası aktarılmakta ve özel anlamlar yüklenerek muhafaza edilmektedirler. Özellikle kullanımı devam eden dokuma ürünlerinin uzun vadeli korunması amacıyla tamir bakımları ve koruma önlemleri alınmaktadır. Ülkemizde havsız dokumalarının korunması ve onarılması konusunda yapılmış olan çalışmalar yeterli görülmemektedir. Kültürümüzün bir parçası olan dokumalar zaman içinde deformasyona uğrayarak kullanılabilir özelliğini kaybetmektedirler. Bunun önüne geçmek için bazı koruma tedbirlerinin alınması ve tamir işlemlerinin yapılması gerekmektedir.

Bununla beraber bu konuda çalışma yapan aktif faaliyet gösteren atölyelerde yeterli tanıtımlarının yapılmaması sonucunda bireyler kendi imkanları ve bilgileri çerçevesinde dokumalara müdahale yapmaktadırlar. Bu müdahaleler yanlış yapıldığında geri dönüşü olmayan sorunlara sebep olmaktadır. Bu çalışmada, etnografik değeri olan havsız dokumaların bakım ve onarımlarına yönelik yapılan çalışmalar ve yapım teknikleri incelenmiştir. Dokuma tamir atölyeleri ile görüşülerek bilgiler alınmış ve tamir fotoğrafları çekilerek çalışma hazırlanmıştır. Bu çalışma tamir işlemleri ve dokumaların korunma şekillerinin belirlendiği iki kategoride hazırlanmıştır. Elde edilen bulgular tamir aşamasında tespit edilen veriler fotoğraflanarak bilgileri verilmiş ve önerilerde bulunulmuştur. Bu çalışmada havsız dokumaların korunmaları konusunda bilgi verilerek, bundan sonra yapılacak olan çalışmalara kaynak oluşturması planlanmıştır.