Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Çalışma Duruşlarının REBA ve RULA Yöntemiyle Değerlendirilmesi
Abstract views: 20
/ 
PDF downloads: 36
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12638663Anahtar Kelimeler:
REBA, RULA, İş sağlığı, ergonomi, sağlık hizmetleri, meslek hastalığıÖzet
Sanayi Devrimi’nden sonra iş sağlığı ve güvenliğine verilen önem giderek artmaktadır. Yıllarca her sektörde çalışanların sağlığı ve güvenliği için birçok düzenlemeler ve yasalar yürürlüğe girmiştir. Ülkemizde de son olarak 2012 yılında yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanun’unda her sektörü kapsayacak şekilde devlet, işveren ve çalışanın sorumlulukları açıkça yer almaktadır. İSG Kanun’un temel amacı yaşanabilecek iş kazası ve meslek hastalığı sayısını en aza indirgemektir. Çalışanlarda yapılan işin niteliğine bağlı oluşan ve çalışan sağlığını olumsuz yönde etkileyen hastalıklara meslek hastalığı denir. Meslek hastalıklarına neden olan etkenler belirlenip bunlara karşı gerekli önlemler alındığı taktirde meslek hastalığı tamamen önlenebilmektedir. Ülkemizde en sık rastlanan meslek hastalıklarından biri de mesleki kas iskelet (MKİ) hastalıklarıdır. MKİ hastalıkları çalışanların çalışma saatlerindeki duruş pozisyonları, tekrarlayan hareket ve zorlamalar sonucu ortaya çıkmaktadır. Bedenen çalışmanın fazla olduğu iş kollarında MKİ hastalıkları da sık görülmektedir. Bu yüzden ülkemizde tehlikeli iş kolunda yer alan HÖASH çalışanlarının acil durum veya acil vakalar karşısında hızlı hareket etmeleri, uygun olmayan hareket pozisyonlarında hasta taşımaları ve uygun olmayan ortamlarda zorlayıcı hareket etmeleri sonucunda HÖASH çalışanlarında kas iskelet şikayetleri ve MKİ hastalıkları sıkça görülmektedir. Bu hastalıkların tedavisi çok uzun zaman sürebilmektedir. Tedavi sonrası tam iyileşme oranları da oldukça düşüktür. Bu yüzden tedavi sonrası işine geri dönen çalışanların büyük bir kısmı eski görevlerini yerine getirirken zorluk çekebilmektedir. MKİ hastalıklarında çalışanların işten uzaklaşarak tedavi olması hem iş günü kayıpları ve hem de sigorta tazminatlarına bağlı maliyetleri de ortaya çıkarmaktadır. Sağlığın bozulması yanında ekonomik kayıplarda göz önüne alındığında MKİ hastalıklarını tedavi etmekten çok önlemek için çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmada da ASH görev yapan ATT, paramedik ve sürücülerin hastaya müdahale esansındaki 7 duruş pozisyonlarına bağlı REBA ve RULA ergonomik risk analizi yapıldı. Bu analizler ile oluşabilecek MKİ hastalıklarına neden olan risk duruş pozisyonları için önceden önlemler almak amaçlanmıştır. Analiz sonucunda iki duruş pozisyonunun düşük risk, bir duruş pozisyonunun orta risk, bir duruş pozisyonunun çok yüksek risk ve üç duruş pozisyonunun yüksek risk kategorisinde olduğu belirlenmiştir. Belirlenen yüksek risk seviyelerini azaltmak için alınması gereken önlemlerle ilgili önerilerde bulunmuştur.
Referanslar
Akar, Ö., & Canbaz, B. (2020). Özel Gereksinimli Çalışanların Çalışma Duruşlarının REBA ve RULA Yöntemleri ile İncelenmesi. Journal of Medical Sciences. 1(5) 36-45.
Arsal Yıldırım, S. & Gerdan, S. (2017). Hastane Öncesi Acil Sağlık Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamındaki Mesleki Riskleri. Hastane Öncesi Dergisi, 2(1), 37-49.
Aşkın, A. & Dinç, A. (2017).112 Acil Sağlık Hizmeti Çalışanlarının İş Sağlığı ve Meslek Hastalıklarına Yönelik Görüşleri: Çanakkale İli Örneği; The Journal of International Social Research,13(71), 1104-1111
Atasoy, A., Keskin, F., Başkesen, N. & Tekingündüz, S. (2010). Laboratuvar Çalışanlarında İşe Bağlı Kas-İskelet Sistemi Sorunları ve Ergonomik Risklerinin Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2(2), 90-113.
Ayvaz, Ö., Özyıldırım, B. A., İşsever, H., Öztan, G., Atak, M. & Özel, S. (2023). Ergonomic risk assessment of working postures of nurses working in a medical faculty hospital with REBA and RULA methods. Science Progress, 106(4), 1-21.
Çakal, M. & Özdemir, Y. (2016). Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Algılanan Aidiyet Durumları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(14), 105-118.
Gök Çınar, G. (2021). (713006). Hastane Laboratuvar Çalışanlarında Kas-İskelet Sistemi Sorunları. Doctoral Thesis, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
Gök Geçer, S. (2021). (709128). Yoğun bakım hemşirelerinin kas iskelet sistemi ağrılarının incelenmesi. Master's Thesis, Biruni Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Jara, H. V., Orejuela, I. Z. & Baydal-Bertomeu, J. M. (2022). Study of the ergonomic risk in operators of an assembly line using the RULA method in real working conditions through the application of a commercial sensor. Materials Today: Proceedings, 49, 122-128.
Joshi, M.& Deshpande, V. (2021). Identification of indifferent posture zones in RULA by sensitivity analysis. International Journal of Industrial Ergonomics, 83, 103123.
Kahya, E. & Sakarya, S. (2020). Ambulans Çalışanlarının Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarının Değerlendirilmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 8(2), 99-106.
Kahya, E., Gülbandılar, S. & Gürleyen, E. (2018). Nöroloji Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Hemşirelerin Maruz Kaldığı Fiziksel Zorlanmaların Analizi. Ergonomi, 1(1), 39-48.
Kavus, B. Y., Tas, P. G. & Taskin, A. (2023). A comparative neural networks and neuro-fuzzy based REBA methodology in ergonomic risk assessment: An application for service workers. Engineering Applications of Artificial Intelligence, 123, 106373.
Keçeci, S. & Yıldız, Z. (2020). Mesleki Kas İskelet Sistemi Sorunları Çözüm Yöntemleri. Bilimsel Tamamlayıcı Tıp Regülasyon ve Nöral Terapi Dergisi, 14(3), 93-95.
Keçeci, S. & Yıldız, Z. (2020).Mesleki Kas İskelet Sistemi Sorunlarının Çözümüne Manuel Terapinin ve Pilatesin Etkisinin Belirlenmesi. Bilimsel Tamamlayıcı Tıp Regülasyon ve Nöral Terapi Dergisi, 14(2), 40-41.
Kee, D. (2020). An empirical comparison of OWAS, RULA and REBA based on self-reported discomfort. International journal of occupational safety and ergonomics, 26(2), 285-295.
Kee, D. (2022). Systematic comparison of OWAS, RULA, and REBA based on a literature review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(1), 595.
Koltan, A. (2009). Mesleki Kas İskelet Sistemi Hastalıklarını Önlemede Bir Ergonomik Yaklaşım Modeli. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 9(31), 20-32.
Medeni, V. & Medeni, İ. (2021). Ankara’daki Bir Hastanenin Çalışanlarında İşe Bağlı Kas-İskelet Sistemi Sorunları ve İlişkili Faktörler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 74(Suppl 1),82-88.
Oğuzöncül, A. F. & Kurt, O. (2020). Halk sağlığı bakışıyla Türkiye’de kas iskelet hastalıkları. Halk Sağlığı Bakışıyla Türkiye’de Kronik Hastalıklar, 1, 52-4.
Özcan, E., Esmaeilzadeh, S. & Basat, H. (2011). Bilgisayar Kullanıcılarında Üst Ekstremite İse Bağlı Kas İskelet Hastalıkları ve Ergonomi Girişiminin Etkinliği. Türk Fiz Tip Rehab Derg, 57, 236-241.
Özdemir, E. A. & Örsal, Ö. (2019). Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Maruz Kaldıkları Fiziksel Zorlanmaların Analizi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 6(3), 158-169.
Ratushnyi, R. & Stakhanska, O. (2024). Ergonomic interventions and endodontic treatment outcomes: An analysis of dentist working posture and error rates. The Saudi Dental Journal, 36(3), 466-470.
Salar, T. (2022). Hastane Öncesi Acil Sağlık Çalışanlarının Karşılaştığı Mesleki Riskler ve Risk Yönetimi. GAB Akademi, 2(3), 72-92.
Salar, T. (2023). Hastane Öncesi Acil Sağlık Çalışanlarının Karşılaştığı Mesleki Riskler ve Risk Yönetimi Kırıkkale İli Örneği. Master’s Thesis, İstanbul Nişantaşı Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul, Turkey.
Soylu, M. & Altındiş, S. (2018). Diş Hekimlerinin Çalışma Şartlarının Mesleki Kas-İskelet Sistemi Hastalıklarına Etkisi. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1).
Şimşek, P., Günaydın, M. & Gündüz, A. (2019). Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri: Türkiye Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 120-127.
Türkkan, A. (2009). İşe bağlı kas-iskelet sistemi hastalıkları ve sosyoekonomik eşitsizlikler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 35(2), 101-106.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
