G. E. Moore Düşüncesi Ekseninde: “Felsefe Nedir?”


Abstract views: 12 / PDF downloads: 5

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13864069

Anahtar Kelimeler:

Felsefe, G. E. Moore, Analitik Felsefe

Özet

G. E. Moore, analitik felsefenin önde gelen isimlerinden biri olarak, felsefi düşünceyi önemli ölçüde etkilemiştir. Çalışmalarında analitik kesinlik arayışının yanı sıra, sağduyuya olan bağlılığı ve kavramsal belirsizlikleri ortadan kaldırma çabası öne çıkmıştır. Moore’un felsefi yöntemi, genellikle “sağduyu realizmi” olarak adlandırılan bir yaklaşıma dayanır. Bu yaklaşım, gündelik deneyimlerin ve sağduyu görüşlerinin felsefi problemlerin çözümünde temel alınması gerektiğini savunur. Moore’un kapsamlı metafizik sistemleri ve bu sistemlerdeki yanılgıları eleştirmesi, felsefi söylemde kullanılan dilin analiz edilmesinin önemini vurgulamasıyla tanınır. Ona göre, felsefi karışıklıkların ve belirsizliklerin büyük kısmı, dilin doğru analiz edilmesiyle giderilebilir. Dolayısıyla Moore’ un felsefesini anlayabilmek için ona göre  “Felsefe nedir?” sorunun cevabını bilmek önemlidir. Çalışmada Moore’ a göre bu sorunun cevabına ulaşılmaya çalışılmıştır. Moore felsefenin, aslında şeyleri bilmemizi sağlayan bütün farklı yolları sınıflandırmaya çalışmaktan ya da onları bilmenin belli yollarını tasvir etmeye çalışmaktan ibaret olduğunu söylemiştir. Moore’un çalışmaları, felsefi yöntemin ve dil analizinin önemini vurgulayan analitik felsefenin gelişimine büyük katkıda bulunmuş, bu sayede birçok felsefi sorunun çözümünde yeni yollar açmıştır. Bu nedenle çalışmada analitik felsefeye ve bu felsefenin temsilcilerinin de “Felsefe nedir?” sorusuna verdikleri cevaplara yer verilmiştir

Referanslar

Armengaud, F. (1985). G.E. Moore et la genèse de la philosophie analytique. Méridiens-Klincksieck.

Arslan, A. (2012). Felsefeye giriş. Liberte Yayınları.

Arslan, A., & Duman, E. Z. (2009). Analitik felsefenin temelleri ve yapılan eleştiriler: Quine. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(155), 270-291. https://doi.org/10.29228/ASOS.77007.

Aydın, M. (2017). İyi kavramının tanımı yapılabilir mi? J. S. Mill’in kanıtlaması ve G. E. Moore’un doğalcı yanılgı eleştirisi. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 21(2), 1139-1160.

Ayer, A. J. (1971). Russell and Moore: The analytical heritage. The Macmillan.

Baldwin, T. (2003). Moore. In E. T.-J. Nicholas Bunnin (Ed.), The Blackwell companion to philosophy in (pp. 805-810). Wiley-Blackwell.

Baldwin, T. (2005). Moore, George Edward (1873-1958). In E. Craig (Ed.), The shorter Routledge encyclopedia of philosophy in (pp. 692). Routledge.

Bekalp, B. (2019). Mantıkçı paradigma ve gündelik dil felsefesi. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 3(1), 93-112.

Bingöl, S. (2018). Wittgenstein’ın I. ve II. Döneminde Dil ve Felsefe İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. [Yüksek Lisans Tezi], Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi.

Bochenski, J. M. (2019). Çağdaş Avrupa felsefesi (S. R. Kırkoğlu, Çev.). Fol.

Cevizci, A. (2007). Felsefeye giriş. Sentez Yayıncılık.

Cevizci, A. (2022). Felsefeye giriş. Nobel.

Coady, C. A. (2007). Moore’s common sense. In S. Nuccetelli & G. Seay (Eds.), Themes from G.E. Moore: New essays in epistemology and ethics in (pp. 100-118). Oxford University Press.

Çakmak, C. (1997). Wittgenstein’da dil ve felsefe ilişkisi. Felsefe Arkivi, 30, 141-151.

Çelik, S. (2021). Analitik felsefe: Çözümlemeci felsefeye bir giriş. Retro Basım Yayın.

Elmalı, O. (2007). Etik: George Edward Moore’da. Arı Sanat.

Erdinç, T. (2024). Frege: Dile dönüş. Telakki Sosyal Bilimler Dergisi, 3(4), 35-46.

Eroğlu, G. (2012). Klasik mantıktan modern mantığa geçiş: Modern mantığın doğuşuna temel sayılabilecek bazı hususlar. Düşünce – Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 115-135.

Frege, G. (1879). Begriffsschrift: A formula language, modeled upon that of arithmetic, for pure thought. Nebert.

Frege, G. (1892). On sense and reference. In P. G. Black (Ed.), Translations from the philosophical writings of Gottlob Frege in (pp. 56-78). Blackwell.

Gökberk, M. (1966). Felsefe tarihi. Remzi Kitapevi.

Gül, F. (2002). Bertrand Russell’ ın felsefe anlayışı üzerine. Felsefe Dünyası, 12(36), 117-129.

Kılıç, R. (1991). G. Edward Moore’un ahlak felsefesi. Felsefe Dünyası, 48-52. http://www.recepkilic.net/wp-content/uploads/2018/10/Edward-Mooreun-Ahlak-Felsefesi.pdf.

Koç, E. (2009). Felsefe nedir? Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 221-231.

Magee, B. (2011). Bir filozofun itirafları. ODTÜ.

Moore, G. E. (1922). Philosophical studies. Harcourt, Brace & Co. Inc.

Moore, G. E. (1925). A defense of common sense. In J. Muirhead (Ed.), Contemporary British philosophy in (pp. 1-20). http://www.sophiaproject.org/uploads/1/3/9/5/13955288/moore_commonsense.pdf.

Moore, G. E. (2000). Principia ethica. Cambridge University Press.

Moore, G. E. (2023). Felsefenin temel problemleri (A. Çevik & B. M. Seferoğlu, Çev.). FOL.

Morkoç, U. (2021). Wittgenstein ve Moore: Kesinlik ve şüphecilik üzerine bir soruşturma. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 14(2), 109-131.

Morkoç, U. (2024). Ludwig Wittgenstein felsefi soruşturmalar. M. C. Kamözüt & U. Morkoç (Eds.), Analitik felsefeyi tanımak: Seçilmiş metinler üzerine okuma rehberi içinde(s. 77-96). Akademim.

Mumcu, M. K. (2023). G.E. Moore düşüncesi ışığında: Öznenin inancından bağımsız nesnel bir doğruluk var mıdır? Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 1-9.

Nuccetelli, S., & Seay, G. (Eds.). (2007). Themes from G. E. Moore: New essays in epistemology and ethics. Oxford University Press.

Nutku, U. (1985). G.E. Moore’un natüralistçe yanıltmaca yanıltmacası. Felsefe Arşivi Dergisi, 25, 87-93.

Özcan, Z. (2016). Dil felsefesi II: Gündelik dil paradigması. Sentez.

Öztürk, A. B. (2016). Karl Popper’ın gözünden analitik felsefenin dilbilimsel dönemi. Mediterranean Journal of Humanities, 6(1), 249-260.

Panova, E. (1988). Filosofskata metamorphoza na Ludwig Wittgenstein. In N. Milkov (Ed.), L. Wittgenstein - İzbrani sıçineniya in (pp. 9-47). İzdatelstvo Nauka i İskustvo. https://www.eskieserler.com/dosyalar/mpdf%20(385).pdf

Putnam, R. A. (2016). Algı Moore’dan Austin’e. In A. Biletzki & A. Matar (Eds.), Analitik felsefenin öyküsü (M. Mete, Çev.). İdea Yayınevi.

Rossi, J. G. (2020). Analitik felsefe. Bilge Kültür Sanat.

Russell, B. (1905). On denoting. Mind, 14(56), 479-493. https://www.jstor.org/stable/2248381.

Russell, B. (1977). Dünya görüşüm (S. Tiryakioğlu, Çev.). Varlık Yayınları.

Russell, B., & Whitehead, A. N. (1910-1913). Principia mathematica (Vols. 1-3). Cambridge University Press.

Schilpp, P. A. (1942). The philosophy of G. E. Moore. The Library of Living Philosophers.

Türer, C. (2021). Felsefe tarihi. BİLAY (Bilimsel Araştırma Yayınları).

Uygur, N. (2019). Felsefenin çağrısı. Yapı Kredi Yayınları.

West, D. (2021). Kıta Avrupası felsefesine giriş (A. Cevizci, Çev.). Paradigma.

Wittgenstein, L. (2010). Felsefi soruşturmalar (H. Barışcan, Çev.). Metis.

Yıldırım, C. (2000). Çağdaş felsefe sözlüğü: Terimler, öğretiler, filozoflar. Bilgi

İndir

Yayınlanmış

2024-09-30

Nasıl Atıf Yapılır

Küçükşabanoğlu, Özlem, & Duman, E. Z. (2024). G. E. Moore Düşüncesi Ekseninde: “Felsefe Nedir?”. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(111), 1714–1724. https://doi.org/10.5281/zenodo.13864069