Kur’an’da Geçen Hurma, İncir, Zeytin Ağaçları ve Meyvelerinin Şair Halil Gökkaya’nın Şiirlerindeki Yeri


Abstract views: 31 / PDF downloads: 19

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13772443

Anahtar Kelimeler:

Kur’an-ı Kerim, Şiir, Zeytin,

Özet

Kur’an, gıdaların helal ve temiz olmasına, büyük önem verir. Kur’an, insanoğlunun faydasına olan bal, süt, deniz ürünleri, taze et, meyveler (üzüm, muz, hurma, nar, kiraz, incir gibi), zeytin, soğan, sarımsak ve mercimek gibi besinlerin önemini vurgular. Bu gıdalar Allah’ın kudretinin işareti olarak sunulur ve insanların hizmetine sunulmuştur. Özellikle Nahl Suresi’nde arının balının şifa verici özellikleri anlatılır ve hurma ağacı Kur’an ve hadislerde önemli bir yere sahiptir. Hz. Muhammed (s.a.v.) hurma ağacını övmüş, onun hem gıda hem de yapısal olarak toplumda büyük rol oynadığını belirtmiştir. Hurma ağacının gövdesi, yaprakları ve lifleri çeşitli işlerde kullanılmış, meyvesi ise önemli bir gıda maddesi olmuştur. İncir ve zeytin de Kur’an’da özel bir konuma sahiptir. İncir, Tîn Suresi’nde yer alır ve Peygamber Efendimiz tarafından cennetten gelen bir meyve olarak tanımlanır. Zeytin ise birçok ayette geçer ve bereketli olarak nitelendirilir. İslam kültüründe her iki meyve de sağlık, bereket ve sembolik değerleriyle önemli kabul edilir. Bu makalede hurma, incir ve zeytin ağaçları ve meyvelerinin kültürümüzdeki yeri ve şair Halil Gökkaya’nın şiirlerindeki izdüşümü incelenecektir. Kur’an’da geçen hurma, zeytin ve incir ağaçları ve meyvelerinin insana olan faydası, kültürümüz ve inancımızdaki yeri ile insana olan faydasından bahseden şair, Kur’an kültürünün şiire olan katkısını açıkça göstermektedir.

Referanslar

Akçiçek, E. & Oran, N.T. (2015). Zeytinyağı ve Sağlık. Sidas Yayınları.

Akpınar A. (2019a). Düşünce dünyamızı hurma ile tatlandırmak, Somuncu Baba Dergisi, 220, 6-9.

Akpınar, A. (2019b). Üzerine yemin edilen ve bir sûreye isim olan bir nimet: incir, Somuncu Baba Dergisi, 222, 6-10.

Arslan, S. (2014). Türklerde ağaç kültü ve hayat ağacı, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 11 (1), 59-71.

Atmaca V. (2011). Hadislerde geçen şifalı yöntemler ve ilaç adları, Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD), IX (1), 67-94.

Atmaca, V. (2010). Hadisler çerçevesinde cahiliyyede majik tedavi geleneği’nin kavramsal boyutu, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10 (1), 1-40.

Aydın, O. (2024). Halil Gökkaya’nın şiirlerinde ardıç, ceviz, çınar ve dut ağaçlarının kültürel yansıması. International Social Sciences Studies Journal, 10 (5), 852-870.

Aynur Civelek (t.y.). "Dal Ucunda Torbacık, İçi Dolu Helvacık: İncir" https://www.academia.edu/ 35075525/Dal_Ucunda_Torbac%C4%B1k_%C4%B0%C3%A7i_Dolu_Helvac%C4%B1k_%C4%B0ncir_?f_ri=352596

Aynur Koçak (t.y.). “Bilgelik” Varlık Bereket Sembolü İncirin Serüveni, https://www.academia.edu/ 20783416/_b%c4%b0lgel%c4%b0k_varlık_bereket_sembol%c3%9c_%c4%b0nc%c4%b0r%c4%b0n_ser%c3%9cven%c4%b0

Ayvaz, Z. (2023). Kur’an’da üzerine yemin edilen meyve: incir, Ekoloji Dergisi, (Ocak-Mart), 6-9.

Bozkurt, N. (1998). Hurma, İçinde Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), (18), 391.

Bulut, İ. H. (2014). Bir Kur’an meyvesi olarak incir ve Türk kültüründe incir yorumları, Turkish Studies, 9 (5), 453-464.

Bursevi, İ. H. (2010). Rûh’ul-Beyan Tefsiri, (Ed: H. Kamil Yılmaz vd.), C. 14, Erkam Yayınları.

Dinç, M. (2022). Kaz Dağları kırsal yaşamında zeytin bitkisi etrafında gelişen geleneksel ekolojik bilgi kökenli inanış ve uygulamalar, Kazdağları ve Geleneksel Ekolojik Bilgi, (Ed: Mehmet Ali Yolcu), Paradigma Akademi.

Efe, R., Soykan, A., Cüberal, İ. & Sönmez, S. (2013). Dünyada, Türkiye’de, Edremit Körfezi Çevresinde Zeytin ve Zeytinyağı, Edremit Belediyesi Yayınları.

El-Hindî, A. (1993). Kenzu’l-Ummâl fî Suneni’l-Akvâl ve’l-Ef’âl, Haz: Bekrî Hayyânî, Safvet esSekkâ, Beyrut: I-XVIII.

Erim, G. & Kartı, C. (2023). Sanatta kültürel simgeler: zeytin ağacı, Millî Eğitim, 52 (24), 3033-3062.

Gökkaya, H. (2019). Kiraz Çiçeği, Ferfir Yayınları.

Gökkaya, H. (2024). İncir ağacı, Somuncu Baba Dergisi, 283, 65.

Görmez, M., Özafşar M, E., Ünal, İ. H., Ünal, Y., Erul, B. vd.. (2014). (Akademik Heyet), Hadislerle İslam, 1. Bs., C. 4, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.

Hamidullah, M. (1990). İslam Peygamberi (C. 1), (Haz: Salih Tuğ), İrfan Yayımcılık.

Karabina, S., İflazoğlu, N., Karakuş, H. & Kuvvetli, M. (2016) . Mutfaktaki kutsal emanet, Zeytin Bilimi, Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 99-104.

Kocabalkan, S. (2022). Geleneksel Tarifleriyle Aydın Gastronomisi, Aydın Valiliği Yayınları.

Oğuzay, F. (2020). Hz. Peygamber’in tarıma bakışı ve Medine merkezli tarımsal düzenlemeleri. İslami İlimler Dergisi, 15 (2), 215-242.

Oğuzay, F. (2022). Hicretin varış noktası, Amasya İlahiyat Dergisi, 19, 280-314.

Özatalay, G. Z. ( 2014). Aydın yöresi halk hekimliğinde incirin kullanımı, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergisi, 16 (Özel Sayı II), 151-154.

Özcan, K. (2014). Hadislerin anlaşılmasında bağlamın önemi, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (2), 169-190.

Özcan, M. (2020). Subtropik Meyveler Ders Notu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi.

Saçlı, M. (2020). İncir ve zeytin: Tîn Sûresi bağlamında Kur’ân’ın teşrîfine mazhâr olmuş iki nimet, Mecmua - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (10), 180-203.

Sönmez, H. (2023). İncirde tekvir, zeytinde tenvir olmak, Düşünen Şehir Dergisi, 18, 74-77.

Söylemez, M. M. (2019). Siyer Dersleri (Medine Dönemi)”, İslam Öncesi Dönemde Medine, (Ed: İdris Söylemez), Malatya Büyükşehir Belediyesi Yayınları.

Şerifoğlu Ö. F. (2023). Fahreddin Paşa Medine Müdafii, Zeytinburnu Kültür ve Sanat Merkezi Yay.

Tahralı, M. (1996). Ahmed Yesevi'nin hikmet'inde dinî-tasavvufi unsurlar, Ahmed Yesevi Hayatı- Eserleri ve Tesirleri, 421-422, (Haz: M. Şeker, N. Yılmaz), Seha Neşriyat.

Temir, H. & Koçyiğit T. (2023). Araplarda hurmanın yeri, önemi ve ibn vahşiyye’nin hurma risalesi’nin değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23 (1), 168-187.

Topal, R. (2022). Siyer-hadis ilişkisi bağlamında Selmân-ı Fârisî’nin müslüman oluşu, Trabzon İlahiyat Dergisi, 9 (1), 127-166.

Ünalan, İ. (2022). Ebû Sâlim el-Ayyâşî’nin ve Abdulganî en-Nâblusî’nin Seyahatnamelerinde Atalar Kültüne Dair Tespitler. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12 (2), 915-930.

İndir

Yayınlanmış

2024-09-30

Nasıl Atıf Yapılır

Aydın, O. (2024). Kur’an’da Geçen Hurma, İncir, Zeytin Ağaçları ve Meyvelerinin Şair Halil Gökkaya’nın Şiirlerindeki Yeri . International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(111), 1649–1664. https://doi.org/10.5281/zenodo.13772443