SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLEŞME BAĞLAMINDA KENTSEL HİZMETLERE ERİŞEBİLİRLİK: EĞİTİM KURUMLARINA ERİŞEBİLİRLİK YÖNÜYLE MUĞLA KENTİ ÜZERİNE BİR ANALİZ

Özet

Sürdürülebilirlik ve kalkınma temelli yaklaşımlar içerisinde kentler önemli bir yere sahiptir. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kentsel nüfus artışında süreklilik göze çarpar. Artan kent nüfusuyla birlikte bu nüfusun kentsel alanlarda düzenli bir yayılışının olmadığı da anlaşılmaktadır. Çeperlere doğru nüfus hareketliliğin ortaya çıktığı yeni kentsel mekânda belli başlı temel ihtiyaçlara erişebilirlik, sürdürülebilir kentleşme bağlamında önem kazanmaya başlamıştır. Eğitim kurumlarına erişebilirlik ise bu hizmetler içinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Eğitim hakkı ve dolayısıyla eğitim kurumlarının ulaşılabilirlik düzeyleri, dezavantajlı grupların ötesinde tüm kent sakinleri için sorun olarak görülebilir. Bu çalışmada kentleşmenin sürdürülebilirliği ve gelecek nesiller için yaşanabilir kentler bağlamında Muğla kent örneğinde eğitim kurumlarına erişebilirlik düzeyleri analiz edilmiştir. Okul lokasyonlarının yer seçimi, ulaşılabilir olup olmaması yönüyle ele alınmıştır. Çalışmada, sadece kamuya ait eğitim kurumları dikkate alınmıştır. Araştırmada, erişilebilirliğin ortaya çıkarılmasında bu amaca uygun analiz olan Ağ Analiz yöntemine başvurulmuştur. Arc Map 10.2 paket programı kullanılarak kentteki mahalle ölçeğinde bina veriler, anaokulu, anasınıfı, ilk ve ortaokullar ile lise seviyesindeki okullar analize sokulmuştur. Mekânsal Planlar Yapı Yönetmeliği’nde belirtilen mesafelere ağ analizi uygulanarak erişebilir alanlar tespit edilmiştir. Ayrıca kentte mahalle ölçeğinde eğitim çağındaki nüfus verisine ulaşılarak bu nüfusun potansiyel olarak gidebileceği eğitim kurumlarına erişebilirliği tespit edilmiştir. Muğla kentinde eğitim kurumlarının konumları incelendiğinde bu kurumların kent içinde homojen yayılmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kent genelinde liseler daha az olmakla birlikte her kademede yer alan okulların ilgili mevzuata göre mesafe standartlarının dışında kaldığı anlaşılmaktadır. Özellikle çeperlere doğru bazı mahallelerde eğitim hizmetinden faydalanmayla ilgili sorunların daha çok öne çıktığı tespit edilmiştir