ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIKLARI YILDIRMA (MOBBİNG) DAVRANIŞLARI İLE ÖRGÜTSEL İKLİM VE İŞE YABANCILAŞMA ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Özet

Bu araştırma ile ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin karşılaştıkları yıldırma davranışları ile örgüt iklimi ve işe
yabancılaşma algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2017- 2018 eğitim öğretim yılında
Erzurum ili Palandöken ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 22 ortaokulda görev yapmakta olan 669 öğretmen
oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, basit tesadüfi örneklem yöntemi ile belirlenen 240 öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırmada veri toplamak amacıyla; araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, Tanhan ve Çam (2011)
tarafından geliştirilen “Yıldırma Ölçeği”, Steve Hoy ve Tarter (1997) tarafından geliştirilen, Yılmaz ve Altınkurt (2013)
tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Örgüt İklimi Ölçeği” ve Elma (2003) tarafından geliştirilen “İşe Yabancılaşma
Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel çözümlemeleri için; ortalama, standart sapma, Pearson Momentler Çarpım
Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Bununla birlikte, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri yordama düzeylerini
belirlemek amacıyla Basit Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; yıldırma davranışları alt boyutları
açısından en yüksek ortalama mesleki uygulamaların engellenmesi boyutunda olurken, en düşük ortalamanın kişinin itibarına
saldırılar boyutunda olduğu görülmüştür. Örgüt iklimine ilişkin dağılımlar incelendiğinde; örgüt iklimi alt boyutları açısından
en yüksek ortalama destekleyici müdür davranışı boyutunda olurken, en düşük ortalamanın umursamaz öğretmen davranışı
boyutunda olduğu görülmüştür. İşe yabancılaşma alt boyutları açısından en yüksek ortalama okula yabancılaşma boyutunda
olurken, en düşük ortalamanın anlamsızlık boyutunda olduğu görülmüştür. Yıldırma ölçeği ve örgüt iklimi ölçeğinin alt
boyutları ile işe yabancılaşma ölçeğinin alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Regresyon analizi
sonuçlarına göre, yıldırma ölçeği ve örgüt iklimi ölçeğinin alt boyutları işe yabancılaşma ölçeğinin alt boyutlarını anlamlı
düzeyde yordadığı görülmüştür.