MEKAN, ZAMAN VE TARİH: BURSA, İZNİK ÖRNEĞİ

Özet

İznik ilçesi, Bursa iline bağlı, Marmara bölgesinin güney Marmara bölümünde yer almaktadır. İznik’te ilk uygarlık izleri MÖ 4000 yıl öncesine kadar dayandığı kaynaklarla belirtilmektedir. Ancak toplu yerleşmeler ise MÖ 2500 yıllarında höyüklerle ortaya çıkmıştır. MÖ 2500 yıllarından itibaren İznik birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Özellikle MS 4. Yüzyıldan sonra oldukça önemli bir merkez haline gelmiştir. İznik sırasıyla Prehistorik Dönem, Bithynia Dönemi, Roma Dönemi, Bizans Dönemi ve Osmanlı Dönemi olmak üzere belli dönemlere ayrılmaktadır. İznik 1331 yılında Osmanlı beyliğinin başında olan Orhan Sultan tarafından fethedilip, bugünkü İznik simini almıştır. Nicea ismi değiştirilip İznik ismi verildikten sonra kısa bir süre için Osmanlı Devleti’nin merkezi olmuştur. Ayasofya kilisesi camiye dönüştürülmüş ve ilk medrese açılmıştır. Kanuni Sultan Süleyman ise İznik’ de damadı Rüstem Paşa adına bir han yaptırmıştır. Bu dönemde ayrıca İznik çinicilik merkezi olmuştur. Bugün İznik, Helenistik çağdan kalan ızgara planlı kent yerleşimi, Roma, Bizans ve Osmanlı döneminden kalan anıtsal yapıları ile tarihi kent dokusunu varlığını sürdürmektedir. Bu çalışmada; İznik ilçesinin tarihçesi, tarihsel süreç içinde geçirdiği değişim ve kültürel dönüşümler irdelenecektir. Ayrıca kültür varlıklarının korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacı ile öneriler geliştirilecektir