SOSYAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN YAPILI ÇEVRE PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK BİR ÇERÇEVE

Özet

İnsanı ve insanın toplumsal yaşamdaki ilişkilerini/etkileşimlerini temel alarak sosyal yaşamın tanımlanmasını, düzenlenmesini ve geliştirilmesini amaçlayan sosyal sürdürülebilirlik, yapılı çevre ve toplum arasındaki ilişkinin çok yönlü ve iyi anlaşılmasını gerektirmektedir. Sosyal sürdürülebilirliğin temelde insanların yapılı çevre içinde kendilerini nasıl hissettikleri ve nasıl davrandıklarıyla ilişkili olduğu düşünüldüğünde, yapılı çevrenin sosyal etkileşimler, yer duygusu, sosyal bağlar ve topluluk duygusu, emniyet ve güvenlik duygusu, sağlık ve fiziksel refah ile toplumsal katılım üzerindeki etkisi yapılı çevrenin mekansal kalitesinin sosyal sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirilmesinin önemini belirginleştirmektedir. Bu düşünceler temelinde bu çalışma sosyal sürdürülebilirlik ile ilişkili iki önemli soruya cevap aramaktadır: (i) Yapılı çevre yoluyla sosyal sürdürülebilirliği geliştirmek için yapılı çevre hangi yaklaşımla ve hangi ölçütlerle ele alınmalıdır? (ii) Yapılı çevrenin sosyal sürdürülebilirlik ile doğrudan ilişkili mekansal niteliklerini ifade etmek bağlamında nasıl bir yöntem izlenmelidir? Bu bağlamda ele alınan bu çalışmada, sosyal sürdürülebilirliğin değerlendirilmesine yönelik olarak yapılı çevrenin estetik ve işlevsel kalitesini farklı mekan seviyelerindeki çeşitli mekansal niteliklerle ilişkilendiren özgün bir değerlendirme çerçevesi önerilmiştir.