LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ALEKSİTİMİ DÜZEYLERİNİN YALNIZLIK VE DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Özet

Türk Dil Kurumu (TDK)’de duygu; duyularla algılama, his, önsezi ve kendine özgü bir ruhsal hareket veya hareketlilik olarak
tanımlanmaktadır. Karışımları ve çeşitlemeleriyle birlikte yüzlerce duygudan bahsedilebilir.
Geçmişten günümüze insanlar hayatta birçok sorunla karşı karşıya kalmıştır. Bunlardan birisi de duyguları anlama, tanımlama
ve açıklama konusunda yetersiz kalma durumu olmuştur. Bu tür problemleri açıklayabilmek için ilk defa 1973 yılında
aleksitimi kavramı kullanılmıştır.
Duygular ile bağlantılı olarak yaşadığımız diğer bir sorun ise yalnızlıktır. Yalnızlık, bir insanın boşluk duygusuyla karışık
kendini dünyadan kopmuş hissetme duygusudur.
Araştırmanın amacı lise öğrencilerinin aleksitimi düzeylerinin yalnızlık ve demografik değişkenler (cinsiyet, sınıf, örgün eğitim
görülen kurum türü, kardeş sayısı, anne-baba eğitim durumu, aile geliri ve akademik başarı durumu) açısından incelenmesi ve
bu alandaki eksikliğin giderilmesine yardımcı olmaktır. Ayrıca bu alandaki sorunların saptanması ve uygun çözüm yolları
bulunması gereklidir.
Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılında eğitim gören 6 farklı okuldaki toplam 3263 öğrenciden 568’i ile
gerçekleştirilmiştir. Fakat 44 tanesi geçerli bulunmadığı için araştırma dışında tutulmuştur. Sonuç olarak araştırmanın çalışma
grubunu 524 lise öğrencisi oluşturmaktadır.
Elde edilen bulguların analizleri için SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 16.0 programı kullanılmıştır.
Aleksitiminin; cinsiyete, eğitim görülen kurum türüne, anne eğitim düzeylerine, aylık aile gelirlerine göre anlamlı fark
oluşturduğu görülmüştür. Ayrıca aleksitimi ile yalnızlık arasında pozitif ve orta düzeyde bir ilişki olduğu görülmüştür.
Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin aleksitimi düzeylerinin yalnızlık ve demografik değişkenler arasındaki ilişkisine
yönelik somut bulgular ve önemli kanıtlar ortaya koyulduğu söylenebilir. Bu yönüyle çalışmanın bu alanda önemli bir boşluğu
dolduracağı öngörülmektedir.