PANDEMİ SÜRECİNİN İLAHİYAT ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNDEKİ PSİKOSOSYAL ETKİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Özet

İnsanın psikososyal dünyasının şekillenmesinde belirleyici etkenlerden birisi olarak dinin olduğu kabul gören bir öngörüdür.
Fizyolojik, sosyal, duygusal, dilsel ve bilişsel açıdan olduğu gibi dini açıdan da gelişim süreci yaşayan insanın, dengeli bir
kişilik oluşturabilmesi ve her açıdan sağlıklı olabilmesi gelişim sürecinin işleyişindeki başarısına bağlı olarak şekillenen bir
husustur. Bu açıdan dinin insana beklenen katkıyı sağlaması, dini gelişimini ve de din ile kurduğu ilişkinin pozitif ya da negatif
yönünü direkt etkileme potansiyeli bulunan din eğitimidir. Kaliteli bir din eğitimi, dine yüklenen olumlu anlama bağlı olarak
hayatta pozitif dokunuşlar olarak karşılık bulurken; kalitesiz bir din eğitimi ise hayatta pek çok psikososyal problemler olarak
karşılık bulur. Din eğitiminin kalitesini etkileyen hususlardan birisi olarak din eğitimcilerinin psikolojik sağlık düzeylerini
göstermek mümkündür. Psikolojik açıdan sağlıklı olmayan din eğitimcilerinin, bireylerin din ile pozitif yönlü bir ilişki
kurmalarına katkı sağlamaları beklenemez. Bu bağlamda araştırmamız sosyal hayatın tüm boyutlarında olduğu gibi insanın
psikolojik dünyasında da çeşitli kırılmalara kaynaklık ettiği görülen küresel salgın pandemi sürecinin din eğitimcisi adayı olan
ilahiyat öğrencileri üzerindeki psikososyal etkilerini araştırma amacı taşımaktadır. Araştırma örneklemini, interaktif olarak
düzenlediğimiz ankete katılan 222 (%62) kız ve 136 (%38) erkek olmak üzere toplam 358 ilahiyat öğrencisi oluşturmaktadır.
“Kişisel bilgi formu” ile ilahiyat öğrencilerinin pandemi sürecindeki psikososyal düzeylerini belirlemeye yönelik yirmi dört
maddeden oluşan “Pandemi anketi” kullanılarak elde edilen verilerin SPSS programında frekans, aritmetik ortalama, standart
sapma; anket değerlerinin normal dağılım puan aralığında olmaması üzerine nonparametrik testlerden Mann Whitney U,
Kruskal Wallis H ve Post hoc analiz işlemleri anlamlılık düzeyi p<0,05 kabul edilerek yapılmış ve şu sonuçlara ulaşılmıştır:
“Cinsiyet, sınıf, öğretim programı, yaşanılan coğrafi bölge, İlahiyat Fakültesi’ni isteyerek tercih” değişkenlerinin örneklemin
pandemi sürecindeki psikososyal durumu üzerindeki etkisinin istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı; “ekonomik durum ile
yaşantıda dini referans alma” değişkenlerinin oluşturduğu farkın ise anlamlı olduğu; ankette örneklem üzerinde en yüksek etki
düzeyine pandemi sürecinde öncesine göre ölümü düşünme sıklığı maddesinin ulaştığı tespit edilmiştir.