Kapsayıcı Eğitimin Dünü, Bugünü, Yarını ve Öğrenme Ortamlarına Yansımaları
Abstract views: 1083
/ 
PDF downloads: 488
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10253541Anahtar Kelimeler:
Kapsayıcılık, Dezavantajlı Bireyler, Öğrenme OrtamlarıÖzet
Kapsayıcı eğitim anlayışı, engelli öğrencilerin haklarını savunan araştırmacıların, bu kapsamı genişleterek, dezavantajlı öğrencileri de içine almaya başlanasıyla yaygınlaşmaya başlamıştır. Öğrenme ortamlarında birbirinde farklılaşan çok sayıda öğrenci vardır. Kimilerinin engel durumları bulunurken, bazıları ülkelerinde savaş veya benzeri sebeplerle ayrılarak gelmişlerdir. Eğitim ortamlarında bu kadar bireysel farklılıklara sahip olan okulların, herkese aynı eğitimi vermesi kesinlikle adil ve eşit olmayacaktır. İşte tam da bu noktada araştırmacılar, kapsayıcı eğitim programını ortaya atmışlardır. Kapsayıcı eğitim bir kültürdür, bir anlayış modelidir. Empati kurma yoludur. Kapsayıcı eğitim, bireysel farklılıklara sahip, ilgisi, merakı ve öğrenme alanı farklı olan her bir eğitim ortamlarına katılımını ve bu doğrultuda onlarla ilgili profesyonellerin desteklenmesine yönelik süreçleri gerektiren bir süreçtir. Kapsayıcı eğitim bir program, müfredat ya da yaklaşımdan ziyade, her şeyden öte bir anlayıştır. Geçmişte her ne kadar sadece engelli bireyler üzerine kurulmuşsa da günümüzde tüm dezavantajlı bireyleri kapsamaktadır. Kapsayıcı eğitimde her geçen gün bireylerin eğitim haklarının ve olanaklarının arttırılması için çaba sarf edilmektedir. 1970’ li yıllarda başlayan bu süreç, öğrencilerin gereksiniminden, öğretmen eğitimlerine ve veli katılımlarının planlanmasına kadar gelişim kaydetmiştir. Her ne kadar okulların fiziksel koşulları, öğrenme ortamları ve öğretmenlerin bilgi olarak eksik kaldıkları ifade edilse de, gelinen nokta hiç de azımsanmayacak bir düzeye gelmiştir.
Kapsayıcı eğitimde; öğretmen eğitimlerinin niteliklerinin arttırılması, okulların eğitim öğretim koşullarının geliştirilmesi, velilerin program içine dâhil edilmesi ve toplumda dezavantajlı bireylere yönelik farkındalıkların arttırılmasıyla, bu öğrencilerin akademik, sosyal ve psikolojik yönlerinin artacağı, istihdam olanaklarının açılacağı ve topluma kazandırılmış birer fert olacakları düşünülmektedir.
Referanslar
Allen, K. E., & Cowdery, G. E. (2015). The exceptional child: Inclusion in early childhood education (8th ed.). Cencage Learning
Amaç, Z. (2021). Kapsayıcı Eğitim Ve İlkokul Öğretmenleri: Sistematik Bir İnceleme. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi,10(19), 74-97.
Atman, Y. (2022). Eğitimde Kapsayıcılık. Vize Yayıncılık, adlı çalışmadan uyarlanmıştır.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research. Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Organizational Research Methods, 12(3), 614-617.
Çayır, K. (2022). Etik Sorumluluk, İnsan Hakları ve Kültürel-Ahlaki Gerekçeler Geriliminde Türkiye’de Kapsayıcı Eğitim. REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 75–90.
Deniz, T. (2014). Uluslararası göç sorunu perspektifinde Türkiye. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 175-204.
Direk, A. & Dilber Y. (2020).İlkokul Müdürlerinin Bakış Açısıyla Kapsayıcı Eğitim.Social Sciences Studies Journal
Hunter, S. T., Bedell, K. E., & Mumford, M. D. (2007). Climate for creativity. A quantitative review. Creativity Research Journal, 19, 69–90.
Irwin S. H. (2005). SpeciaLink Child Care Inclusion Practices Profile and Principles Scale. Winnipeg, Manitoba, Canada: SpeciaLink: The National Centre for Child Care Inclusion.
Katz, L. G. (1993). Multiple perspectives on the quality of early childhood programmes. European Early Childhood Education Research Journal, 1(2), 5-9.
Mac Ruairc, G. (2013). Including Who? Deconstructing the Discourse. Leadership for Inclusive Education (s. 9-18). Brill Sense).
Layzer, J. I., & Goodson, B. D. (2006). The “quality” of early care and education settings definitional and measurement issues. Evaluation Review, 30(5), 556-576.
Raab, M., & Dunst, C.J. ( 1997, November). Influence of classroom ecologies on child behavior. Poster session presented at the Division for Early Childhood International Conference on Children with Special Needs, New Orleans, LA.
Sakız, H. (2022). Kapsayıcı Eğitimin Psikolojisi: Güncel Eğilimler, Güncellenen Uygulamalar. Turkish Journal of Special Education Research and Practice,4 (1) , 1-26.
Slee, R. (2001). Inclusion in Practice: Does practice make perfect? Educational Review, 53(2), 113–123.
Soukakou, E. (2012). Measuring quality in inclusive preschool classrooms. Development and validation of the Inclusive Classroom Profile (ICP). Early Childhood Research Quarterly, 27(3), 478-488.
Şimşek, H., Dağıstan, A., Şahin, C., Koçyiğit, E., Dağıstan Yalçınkaya G., Kart, M. ve Dağdelen, S. (2019). Kapsayıcı eğitim bağlamında Türkiye’de temel eğitim programlarında çok kültürlülüğün izleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 177-197.
Şimşek, Ü. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kapsayıcı eğitime yönelik tutum ve özyeterlikleri ile sınıf içi uygulamalara ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Odom, S. L., & Wolery, M. (2003). A unified theory of practice in early intervention/early childhood special education. Evidence-based practices. The Journal of Special Education, 37(3), 164-173. https://doi.org/10.1177/00224669030370030601
Özel, D., & Çetinkaya Yıldız, E. (2020). Kapsayıcı Eğitim ve Ekolojik Model. Journal of Inclusive Education in Research and Practice, 1(2), 16-28.
Özbek, Ö. Y. & Taner, P. O. (2023). Okul Yöneticilerinin Kapsayıcı Eğitime İlişkin Farkındalıkları Üzerine Sanat-Temelli Bir Çalışma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11 (1) , 75-96. DOI: 10.57115/karefad.1276345
Öztürk, M., Tepetaş Cengiz, G.Ş., Köksal, H. ve İrez, S. (2017). Sınıfında yabancı uyruklu öğrenci bulunan öğretmenler için el kitabı. (Ed.: Semih Aytekin). MEB Yayınları.
UNESCO (1994). The Salamanca Statement and Framework for Action on Special Needs Education Salamanca, Spain, UN.
UNESCO (2000). The Dakar Framework for Action. UNESCO.
UNESCO (2005). Guidelines for Inclusion: Ensuring Access to Education for All. UNESCO.
UNICEF (2012). The right of children with disabilities to education. A rights-based approach to inclusive education. Ekim 2015’te erişildi: http://www.unicef.org/ceecis/IEPositionPaper_ENGLISH.pdf
Ünal, R., & Aladağ, S. (2020). Kapsayıcı Eğitim Uygulamaları Bağlamında Sorunlar ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi. Journal of Interdisciplinary Education: Theory and Practice, 2(1), 23-42.
Yardımcı. S. (2015). Engellik ve Ayrımcılık. Eğtimciler için Temel Metinler ve Örnek Dersler s.7-17, Karkök Yayınları
Yılmaz, B., & Karasu, N. (2018). Okul Öncesi Kaynaştırmada Kalite: Kapsam ve Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(1), 181-198.
Yılmaz, H. (2014). Bilgi Liderliğinin İşletme Performansı Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 51–68.
Wolery M., Pauca T., Brashers M. S., Grant S. (2000). Quality of inclusive experiences measure. Chapel Hill: University of North Carolina at Chapel Hill, Frank Porter Graham Child Development Institute.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
