Hitap Biçimlerinin İngilizceden Türkçeye Çevirisinde Dublaj ve Altyazı Çevirmeninin Seçenekleri Üzerine Bir İnceleme


Abstract views: 193 / PDF downloads: 90

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10256916

Anahtar Kelimeler:

Hitap biçimleri, Hitap adılları, Çevirmen seçimi, The Crown, Dublaj, Altyazı

Özet

Hitap biçimleri ve hitap adılları toplumların, toplumsal ve kültürel normların düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Görsel-işitsel çeviride dublaj ve altyazı çevirisi yapan çevirmen, İngilizceden Türkçeye ikinci şahıs “you” adılını çevirirken erek dildeki sen (T) ve siz (V) adıllarından birini seçmek durumundadır. Kaynak dildeki kurgusal sözcelemede kültürel, toplumsal ve dilbilimsel gerçeklere dayalı bir takım belirleyiciler yoluyla sağlanan doğallığın, inandırıcılığın ve gerçekliğin erek dilde de yakalanabilmesi çevirmen seçimlerine dayalıdır. Bu çalışmada, dublaj ve altyazı çevirisinde çevirmenin toplumsal, kültürel ve dilbilimsel normlara dayalı olarak yaptığı seçimler üzerinde durulacaktır. Görsel-işitsel çeviri bağlamındaki kuramlar çerçevesinde dijital platform Netflix için Left Bank Pictures ve Sony Pictures Television tarafından üretilen tarihi bir drama dizisi olan “The Crown” dizisinin altyazı ve dublaj sürümlerinde karakterlerin birbirlerine hitap biçimleri ve kullandıkları hitap adılları karşılaştırmalı ve betimleyici bir yöntemle irdelenecektir. Bu bağlamda, çalışmanın giriş bölümünde, hem İngilizce hem de Türkçede kullanılan hitap biçimleri, ikinci şahıs adılları ve bunların çevirisinde çevirmenin seçimleri tartışılacaktır. İnceleme bölümünde ise tarihi bir drama olan “The Crown” dizisi ve bu dizinin dublaj ve altyazı sürümlerinde hitap adıllarının ve biçimlerinin Türkçeye nasıl çevrildiğini belirlemek için diziden gelişigüzel seçilen bölümlerde yapılan tarama sonucu ulaşılan veri bütüncesi tanıtılacaktır. Veri bütüncesi, kraliyet ailesi bireylerinin resmi ve gayri resmi ortamlarda birbirlerine nasıl hitap ettiklerini, sosyal ortamlarda asil olanlara ve/ya olmayanlara nasıl hitap ettiklerini ve devlet protokolünde üst düzey yöneticilerle kurdukları iletişimde kullandıkları hitap biçimlerini kapsamaktadır. Sonuç bölümünde ise, bu konunun çeviri araştırmalarında ve görsel-işitsel çeviri sınıflarında neden üzerinde durulması gereken bir konu olduğu tartışılacak ve irdelenecektir.

Referanslar

Assis Rosa, A. (2000). The negotiation of literary dialogue in translation: Forms of address in Robinson Crusoe Translated into Portuguese. Target, 12(1), 31-62.

Bayraktaroğlu A. & Sifianou M. (2001). Linguistic politeness across boundaries: The case of Greek and Turkish. Amsterdam: John Benjamins Publishing.

Brown, R., Gilman, A. (1960). The pronouns of power and solidarity. In T. A. Sebeok (Ed.). Style in Language. Cambridge: M.I.T. Press.

Chaume, F. (2004). Film Studies and Translation Studies: Two Disciplines at Stakein Audiovisual Translation. Traduction audiovisuelle, 49(1),12-24.

Dinçkan, Y. (2019). A Linguistic Analysis of the Literary Translation of Address Forms from English into Turkish. Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi 27, 89-110

Eğit, Y. (1992). Günümüz Türkçesinde hitap biçimleri. In A. Konrat (Ed.). Proceedings of the 6th International Conference on Turkish Linguistics (pp. 27-38). Eskişehir: Anadolu University.

Ervin-Tripp, S. (1979). Sociolinguistics rules of address. In J. Pride and J. Holmes (Eds.). Sociolinguistics: Selected reading (pp. 225-240). England: Penguin Books.

Fasold, R. (1990). The sociolinguistics of language. Oxford: Blackwell Publishers.

Friedrich, P. (1971). Structural implications of Russian pronominal usage. In W. Bright (Ed.). Sociolinguistics: Proceedings of the UCLA Sociolinguistics Conference (pp. 270-300). The Hague Paris: Mouton and Co.

Gregory, M., & Carroll, S. (1978). Language Varieties and their Social Contexts. London, Routledge.

König, G. (1990). Türkçe’de sen/siz adıllarının ikinci tekil şahıs için kullanımına toplumbilimsel bir yaklaşım. In A. S. Özsoy and H. Sebüktekin (Eds.). IV. Dilbilim Sempozyumu Bildirileri (pp. 175-184). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.

Okyayuz, Ş. (2016). Altyazı Çevirisi. Siyasal Kitabevi.

Özcan, F. H. (2016). Choice of address terms in conversational settings. International Journal of Human Sciences, 13(1), 982-1002.

Schӓffner, C. & Adab B. (2001). The idea of the hybrid text in translation: Contact as conflict. Across Languages and Cultures, 2, 167-180.

The Crown (2016). Yönetmen: Peter Morgan&Stephen Daldry. Yapım Şirketi: Left Bank Pictures & Sony Pictures Television. https://www.netflix.com/TheCrown

Upton, C. & Widdowson, J.D.A. (2006). An Atlas of English dialects: Region and dialect. Oxon: Routledge.

Wardhaugh, R. (1990). An introduction to sociolinguistics. Oxford: Basil Blackwell Ltd.

Warren, J. (2006). Address Pronouns in French: Variation within and Outside the Workplace. Australian Review of Applied Linguistics, 29(2), 16.1-16.17.

İndir

Yayınlanmış

2023-11-30

Nasıl Atıf Yapılır

Dalbudak, Şerife. (2023). Hitap Biçimlerinin İngilizceden Türkçeye Çevirisinde Dublaj ve Altyazı Çevirmeninin Seçenekleri Üzerine Bir İnceleme. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(101), 3206–3218. https://doi.org/10.5281/zenodo.10256916