Matematik Eğitimi Alanında Öz-Düzenleme ile İlgili Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Analizi

Özet

Son yıllarda matematik ve öz-düzenleme kavramları matematik ile ilgili çalışmaların önemli bir konusu haline gelmiştir. Araştırmada 2003-2022 yılları arasında matematik ve öz-düzenleme konusunda çalışılan lisansüstü tezler betimsel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmada incelenen lisansüstü tezler, Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Tarama Merkezi veri tabanında “matematik, öz-düzenleme ve matematikte öz-düzenleme” kavramları çerçevesinde yapılan tarama sonucu elde edilmiştir. Araştırma esnasında öz-düzenleme kavramının farklı kullanış tarzları olduğu görülmüş, yapılan çalışmaya farklı kullanış tarzları da dahil edilmiş ve ağız birliği sağlamak adına çalışmamızda öz-düzenleme kullanımının daha doğru olacağı düşünülmektedir. Bu çalışma; 2022 yılına kadar matematik eğitimi alanında öz-düzenleme üzerine tamamlandığı tespit edilen 36 (26 yüksek lisans 10 doktora) lisansüstü tezle sınırlıdır. Çalışmada elde verilen veriler, matematikte öz-düzenleme ile ilgili tezlerin yapıldığı yıllar, araştırma yöntemi ve modeli, hedef kitlesi, veri toplama araçları, veri analiz teknikleri ve veri analizinde kullanılan program, anahtar kelimeler, bağımlı değişken, araştırmanın yapıldığı bölge ve örnekleme yöntemleri açısından incelenmiştir. Elde edilen veriler frekans ile grafikler ve tablolar yardımıyla gösterilmiştir. 2003 yılından itibaren hazırlanan yüksek lisans sayısının günümüze doğru gelindiğinde arttığı fakat doktora sayısının azaldığı, doktora tez sayısının yüksek lisans tez sayısının yaklaşık üçte biri oranında olduğu görülmüştür. Araştırmada, tezlerin büyük bir kısmının matematikte öz-düzenlemenin matematik başarısı bağlamında incelenmesi amacıyla gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Çalışmaların büyük çoğunluğunda bağımlı değişkenin matematik başarısı ve kaygısı olduğu belirlenmiştir. Çalışmaların yapıldığı bölge çoğunlukla Marmara Bölgesi seçilmiştir. Araştırma yöntemi olarak en çok nicel tarama yöntemi, veri toplama aracı olarak ise anket/ölçek ve testlerin kullanıldığı, araştırma modeli olarak daha çok ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen modeli seçildiği, çalışmalardaki hedef kitlenin çoğunlukla ortaokul düzeyindeki öğrencilerden seçildiği görülmüştür. Veri analiz tekniği olarak çoğunlukla T- testi kullanılmıştır. Örnekleme yöntemi olarak amaçlı örnekleme yönteminin daha çok kullanıldığı fark edilmiştir. Tez türü olarak daha çok yüksek lisans türünde tezler bulunmaktadır. En çok kullanılan veri analiz programı SPSS ‘dir. Çalışmalarda anahtar kelimelerin seçiminde öz-düzenleme, öz-düzenleme stratejileri ve matematik başarısının çoğunlukta olduğu görülmüştür.