TÜRKİYE VE SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE TARIMSAL İSTİHDAMIN DURUMU VE YAPILMASI GEREKENLER

Özet

Stratejik bir sektör olan ve dünya nüfusunun hızlı bir şekilde artmasına paralel olarak tarımın önemi yıldan yıla artmaktadır. Artan bu önemle beraber tarım, bilim dünyasının ve kamuoyunun ilgisini daha fazla çeker hale gelmiştir. Artan nüfusun beslenme sorunu, yaşanan savaşlar, küresel iklim değişikliği ve Covid-19 salgınıyla tarımın önemi daha da artmış ve nihayetinde de ülkeler tarımla ilgili stratejilerini yeniden gözden geçirmişlerdir. Günümüzde çok kompleks bir sektör haline gelen tarımın gübre ve mazot başta olmak üzere çeşitli kimyasallar (Pestisitler, insektisitler gibi), enerji, tarım arazisi kiraları gibi pek çok girdisi yanında sektörün geleceğini de şekillendirecek olan işgücü girdisi en önemli kalem olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarımsal istihdama dahil olanların refah seviyesi, tarımsal katma değer ve emek – ücret ilişkisi tarım sektörünün istikrarlı gelişiminde üzerinde durulması gereken konulardır. Gerçekten de gelişmiş ülkelerde tarımsal istihdam her ne kadar genel istihdamda küçük bir oranı oluştursa da istihdama konu kitlenin alım gücünün yüksekliği ve refah seviyesiyle tarım sektöründe kazançlı ve istikrarlı bir yapıdan bahsetmek mümkündür. Buna karşılık az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde tam tersine tarım sektörü ana istihdam sahası olmakla beraber işçi ücretleri çok düşük olup yoksulluk sınırının oldukça altında kalmaktadır. Tarım alanındaki kadın ve çocuk işçilerde ise bu durum çok daha sıkıntılı olup hem kayıt dışı olma durumu hem de çok daha düşük ücretlerle istihdam edilme başlıca problemlerdir. Türkiye’deki tarımsal istihdam durumu ise gelişmekte olan ülkelerdekine benzer bir yapı sergilemektedir. Tarımdaki kadın işgücü ise Türkiye’de de dezavantajlı durumdadır. Bu çalışmada TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), FAO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü), ILOSTAT (International Labour Organization) ve ITC (International Trade Centre) verilerinden yararlanarak gelişmiş, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden seçilmiş örneklerle konunun analizi yapılmıştır. Bu analiz yapılırken de Türkiye’nin diğer ülkelerle mukayesesi yapılmış, sonuç olarak da yapılması gerekenler sıralanmıştır.