HÜKÜMET SİSTEMLERİ VE ÜLKEMİZDE OLASI HÜKÜMET SİSTEMİ DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ

Özet

Bir ülkenin sahip olduğu temel erklerin (yasama, yürütme ve yargı) dağılımı ve düzenlenişi bakımından tanımlanan kural ve kurumlar bütününden oluşan hükümet sistemi, genel olarak yasama ve yürütme arasındaki ilişki göz önüne alınarak tasnif edilmektedir. Bu tasnif içerisinde yargı erkinin bağımsızlığı genel bir kabul görmektedir. Kuvvetler ayrılığı doktrinin gelişmesiyle birlikte başta parlamenter sistem ve başkanlık sistemi üzerinden yürütülen hükümet sistemi tartışmaları, bu iki sistemin özelliklerini yansıtan yarı başkanlık sisteminin uygulanmaya başlamasıyla yeni bir boyut kazanmıştır. Özellikle ülkemizde de son çeyrek yüzyılda artış gösteren hükümet sistemi tartışmalarının içeriğine baktığımızda, sistemlerin bizatihi kendisinin tartışılması yerine ideolojik söylevlerin ve kişilerin öne çıktığı görülmektedir. Ancak hükümet sistemi değişikliği gibi ülkemizin birçok alanında etkisi olması beklenen bir durumun sadece kişilere ve ideolojik söylevlere indirgemek, söz konusu tartışmaların mevcut benimsenen hükümet sistemimizin var olan sorunlarına çözüm üretmesi mümkün değildir. Dolayısıyla mevcut hükümet sistemimizin değiştirilmesi noktasındaki tartışmaların nihai bir sonuca ulaşabilmesi için; her ülkenin özgün tarihi, siyasi şartları, toplumsal yapısı, ekonomik ve hukuki durumları göz önüne alınarak, tercih edilen ülkelerdeki örnek uygulamaları ve ülke tecrübelerini de dikkate alınarak tartışmaların bu boyutta değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda çalışmamızda olası hükümet sistemi değişikliğinin ülkemizin siyasi, hukuki, demokratik, ekonomik ve toplumsal yapısı üzerindeki etkilerinin ele alınması amaçlanmıştır