KENTSEL VE KÜLTÜREL BELLEK BAĞLAMINDA TARİHİ BİR ŞEHİR VE YAKIN ÇEVRESİ: GELİBOLU

Özet

Kültür mirası kent kimliğini oluşturan önemli bir unsurdur. Bu kimlik mirasının devamını sağlayan olgu ise çeşitli tarihi ve kültürel varlıkları içeren şehirlerdir. Türkiye’de özellikle 1950’li yıllardan bu yana yaşanmakta olan göçler ve kentleşme sonucu kentler, kentliler ve sonrasında da toplumların değişim sürecine girdikleri ve bazı kentlerde bu değişim sürecinin olumsuz yönde olması sonucu kentlerde kimliksizleşme sorunu yaşandığı görülmektedir. Bu durum da şehirlerin yozlaşmasına ve tüm kendine özgü değerlerini yitirmesine neden olmaktadır. Şehirlerin mekânsal oluşumunda özne (birey veya topluluk olarak ) ve zaman iki önemli unsur olup; bu unsurlar kentsel belleği de oluşturmaktadır. Kent, fizikselliğinin yanında, birtakım anıların ve öykülerin toplumsal bellekte birikmesiyle gelişen bir süreçtir. Kentlere kimlik kazandıran ve belleğini oluşturan unsurlar arasında anılar, tarih, doğal özellikler yanı sıra kentsel belleğin önemli unsurları olan taşınmaz kültür varlıkları ve kent müzeleri gelmektedir. Bu öğelerin varlığı ve devamlılıklarının sağlanması ile kentsel ve kültürel belleklerin yaşatılması mümkün olabilmektedir. Bu çalışmanın kapsamı dünya tarihine ismini I. Dünya Savaşı’nda Gelibolu Savaşları ile yazdıran Gelibolu şehrinin kentsel ve kültürel bellek bağlamında tarihsel süreçte irdelenmesidir. Bu çalışmada, Gelibolu şehri ve yakın çevresinin kentsel ve kültürel belleğini oluşturan öğelerin tespiti, bu öğelerin eski ve yeni durumlarının belirlenmesi, şehrin gelişimi ve değişimi içindeki durumlarının tespiti, kentsel ve kültürel belleği yaşatmak için gerekli çözüm önerilerinin getirilmesi amaçlanmaktadır.