Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Çerçevesinde Bir Eko-Distopya Romanı: Son Ada’nın Çocukları

Özet

Distopya, 20. yüzyılın başlarından itibaren yaşanan savaşlar, ekonomik buhranlar, iklim krizi gibi küresel meselelerle adı sıkça duyulan bir kavramdır Distopya, edebiyatta ve sanatta da bir tür olarak gün geçtikçe rağbet görür hale gelmiştir. Distopyanın bir alt kolu olarak değerlendirilebilecek eko-distopya (ekolojik distopya) ise ekolojik dengenin bozulmasıyla oluşacak çevre felaketlerini konu edinir. Son yıllarda küresel ısınmanın yol açtığı petrol krizi ve iklim felaketleri gibi sorunlar nedeniyle eko-distopya türünde yazılan romanların sayısı çoğalmaya başlamıştır. Özellikle gençlerin bu türde yazılmış romanlara olan ilgisi gün geçtikçe artmaktadır.  Distopik romanlar, içinde didaktik unsurları da barındırırlar. Bu sebeple eko-distopya türünde yazılmış romanlarda çevre bilincine dair okuyucuyu bilgilendiren ve aydınlatan birçok nokta yakalamak mümkündür. Özellikle genç okuyucuların çevre bilinci konusunda daha sorgulayıcı bir bakış açısına sahip olabilmesini sağlayacak eko-distopya romanları bulunmaktadır. Bu nedenle eko-distopik romanların eğitimde yardımcı kaynak olarak kullanılması okuyucunun çevre bilincine katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, Zülfü Livaneli’nin bir eko-distopya romanı olan Son Ada’nın Çocukları eserinin ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde bir eğitim materyali olarak kullanılabilirliği üzerinde durulmaya çalışılmıştır.